Farg‘ona politexnika instituti “Iqtisodiyot” kafedrasi “Mehnat iqtisodiyoti” fanidan

Farg‘ona politexnika instituti “Iqtisodiyot” kafedrasi “Mehnat iqtisodiyoti” fanidan
“Iqtisodiyot” yo‘nalishi uchun yakuniy nazorat savollari va masalalari

1. 
   Mehnat jarayonining murakkab tarkibiy qismlari.
   

(Tayanch iboralar: Mehnat jarayoni; tarkibiy qismlari; mehnat predmetlari; mehnat vositalari; jonli mehnat sarflari
1.javob.
Mehnat jarayoni tarkibiy qismlari aholi va resurslarini ishlatish orqali amalga oshiriladigan jarayon bo'lib xaralanishi mumkin. Mehnat predmetlari mehnat jarayonida ishlatiladigan narsalar, masalan, material, zavodlar va hokazolar bo'lib hisoblanadi. Mehnat vositalari ish jarayonida foydalaniladigan qurilmalar, masalan, kompyuter, texnika, mashinalar va boshqa vositalardir. Jonli mehnat sarflari ishchilar, mehnatchilar, boshqaruvchilar va boshqa ish yurituvchilar bo'lib hisoblanadi. Barcha bu qismlar bir-biri bilan hamkorlik qilish orqali mehnat jarayoni amalga oshiriladi.

2. 
   Mamlakatimizdagi ishsizlik muammolari va ularni hal qilish mexanizmlari.
   

(Tayanch iboralar: Ishsizlik muammolari; kelib chiqish sabablari; tarkibiy o‘zgarishlar; muammolarni hal etish mexanizmi)
Javob
uzbekistan mamlakatida ishsizlik muammolari muhim siyosiy, iqtisodiy va insoniy jarayonlar bo'lib, kelib chiqish sabablari tarkibiy o'zgarishlar, sanoat o'zgarishlar, xususiy sanoat, xususiy muhit va boshqa narsalardan iborat bo'ladi. Muammolarni hal qilish mexanizmlari qo'llanma, ishga olish bo'yicha subyektlar, ishga olish, maktabga qo'yish va boshqa dasturlar orqali amalga oshiriladi. Ba'zi mexanizmlar yirik qo'llanma, investitsiyalar, qulay biznes muhitini takomillashtirish va boshqa foydali holatlarni yaratishda ishlatiladi.
3. Mehnat unumdorligi ko‘rsatkichlarini tahlil qilishning muammolari.
(Tayanch iboralar: Mehnat unumdorligi; ko‘rsatkichlari; tahlil etish maqsadi; vazifalari; muammolari; hal etish).
Javob
Mehnat unumdorligi ko'rsatkichlarini tahlil etishning muammolari quyidagilardan iborat bo'lishi mumkin:

Ma'lumot yolag'i sifatida muammoliklar - Mehnat unumdorligi ko'rsatkichlarini to'liq tahlil etish uchun kerakli ma'lumotlar yo'qligi.

Statistik xossalar - Mehnat unumdorligi ko'rsatkichlarini tahlil etish statistik xossalarga bog'liq.
Imkonsiz faktorlar - Mehnat unumdorligi ko'rsatkichlarini to'liq tahlil etishda imkonsiz faktorlar (mahsulot turi, ish boshqaruv qurilmalari, ishchi yoshlari) muhim rol o'ynaydi.
O'zgaruvchanliklar - Mehnat unumdorligi ko'rsatkichlarini tahlil etishning muammolari o'zgaruvchanliklardan iborat bo'lishi mumkin (ishga kirish, qo'shimcha imkoniyatlar, mukofotlar).
Bu muammolarni hal etish uchun, tahlil etish maqsadi va vazifalari yaxshi aniqlangan holda, statistik metodikalar va ma'lumotlar bazalari yaxshi ishlatilishi lozim.