Fizika va astranomiya

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
FIZIKA-MATEMATIKA FAKULTETI

“FIZIKA VA ASTRANOMIYA” KAFEDRASI

MUSTAQIL ISH
Ta’lim yo’nalishi: Fizika va astranomiya
Guruh_101-k
Talabaning F.I.Sh_Qudratova Surayyo
O’qituvchi: Rajabov Ulug’bek
Fan nomi : Chiziqli algebra va analitik geometriya


Mavzu:Kalleniar vektorlar va Komplanar vektorlar.

Toshkent-2022
Mavzu:Kalleniar vektorlar va Komplanar vektorlar.


Reja:

1. 
   
   Vektor haqida tushuncha.
   
2. 
   
   Kalleniar vektorlar
   
3. 
   
   Kopmlanar vektorlar
   

1. 
   Vektor haqida tushuncha.
   

Ta`rif. Vektor (matematika) (lot. vector — eltuvchi) — bu son qiymati va yoʻnalishi bilan aniqlanadigan kattalikdir, ya'ni vektor deb yoʻna-lishga ega boʻlgan kesmaga aytiladi. Vektor -- geometriyaning asosiy tushunchalaridan biri bo'lib, u son (uzunlik) va yo'nalishi bilan to'la aniqlanadi. Ko'rgazmali bo'lishi uchun uni yo'naltirilgan kesma ko'rinishida tasavvur qilish mumkin (1-rasmga qarang). Aslida vektorlar haqida gapirilganda, hammasi o'zaro parallel bir xil uzunlik va bir xil yo'nalishga ega bo'lgan yo'naltirilgan kesmalarning butun bir sinfini nazarda tutish to'g'riroq bo'ladi.
1-rasm. Vektor kattaliklar ustida gorizontal strelka qoʻyilgan harflar bilan belgilanadi. Vektorni ifodalovchi kesma uchlari A va B nuqtada bo'lsa, A nuqtadan B nuqtaga yo'nalgan vektor ({\displaystyle {\overrightarrow {AB}}} ) kabi belgilanadi. Shuningdek, vektorlar ({\displaystyle {\bar {a}}} , {\displaystyle {\vec {a}}}) (lotin alifbosining kichik harflari) shaklida ham belgilanishi mumkin.
1-Ta’rif. Yo’naltirilgan kesma vektor deyiladi va yoki , kabi belgilanadi. Yo’naltirilgan kesmaning 𝐴 nuqtasi uning boshi, 𝐵 esa oxiri deyiladi. kesmaning uzunligi vektorning uzunligi deyilib kabi belgilanadi. Boshi va oxiri ustma ust tushgan vektor nol vektor deyiladi va kabi belgilanadi.
B
a
A
b