- Kimyo o’qitish metodikasi
- 2-”A” guruh talabasi
- Tolibova Maxfuzaning
- Falsafa fanidan tayyorlagan taqdimoti
Nemis falsafasi
Georg Vilgelm Fridrix Gegel (1770-2831)
Nemis falsafasi oz rivojining choqqisiga Gegel ijodida erishdi.gegel dialektikaning qonunlari va kategoriyalari haqidagi ta’limotni rivojlantirdi.
U birinchi marta dialektik mantiqning asosiy qoidalarini ishlab chiqdi va o’sha davrdagi ta’limotda hukm surgan mexanik ong usulini tanqid ostiga oldi.Gegelning qayd etishicha ,”dunyo aqli,yoki “mutlaq goya” “dunyo rihi” yotgan kategoriyalar voqelikning ob’yektiv shakllaridir. - U birinchi marta dialektik mantiqning asosiy qoidalarini ishlab chiqdi va o’sha davrdagi ta’limotda hukm surgan mexanik ong usulini tanqid ostiga oldi.Gegelning qayd etishicha ,”dunyo aqli,yoki “mutlaq goya” “dunyo rihi” yotgan kategoriyalar voqelikning ob’yektiv shakllaridir.
- taraqqiyot goyasi butun Gegel falsafasiga singdirilgan.Taraqqiyot oldinma-ketin ,quyidan yuqoriga qarab boradi,bu jarayonlarda miqdor ozgarishlardan sifat ozgarishlarga otish yuz beradi,taraqqiyotning manbai esa har qanday oz-ozidan bo’ladigan harakat prinsipidan iborat bo’lgan qarama-qarshiliklardir.
Tabiat falsafasi – tabiatning o’zi rivojlanmaydi,balki tushunchalargina rivolanadi. - Tabiat falsafasi – tabiatning o’zi rivojlanmaydi,balki tushunchalargina rivolanadi.
- Ruh falsafasi-goyaning inson ongi va bashariyat tarixida rivojlanadi.
- Gegel nuqtai nazaricha,tarix mohiyatini quyidagi so’zlar bilan ifodalash mumkin;”aql tarixdadir’’.Aql,Gegel fikricha,umumjahon tarixiy ibtidosi bo’lib,tarixda mutlaq g’oyaning rivojlanishi sifatida namoyon bo’ladi.U yoki bu davrda dunyoviy ruhning sohibi sifatida qandaydir bir xalqning ruhi oldinga chiqadi.
Ayni vaqtda boshqa xalqlar ozlarining gullab yashnagan davrlarini orqada qoldirib ,oz imkoniyatlarini tugatganliklari sababli inqirozga yuz tutadilar,boshqa bir xalqlar esa endigina taraqqiyot sari yol boshlagan bo’ladilar.Gegel nazaricha aql tarix jarayonida shunday amalga oshadiki,unda har bir xalq ruhning oz-ozini bilishga o’z hissasini qo’shishga haqlidir. - Ayni vaqtda boshqa xalqlar ozlarining gullab yashnagan davrlarini orqada qoldirib ,oz imkoniyatlarini tugatganliklari sababli inqirozga yuz tutadilar,boshqa bir xalqlar esa endigina taraqqiyot sari yol boshlagan bo’ladilar.Gegel nazaricha aql tarix jarayonida shunday amalga oshadiki,unda har bir xalq ruhning oz-ozini bilishga o’z hissasini qo’shishga haqlidir.
- Gegel mohiyati ozodlikni anglashga erishish bo’lgan Umumjahon tarixini davrlashtirish mezonini belgilab berdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |