MMT-72/22 GURUX TALABASI ILHOMOV MURODJONNING ‘’PUL VA BANKLAR ‘’ FANIDAN O’ZBEKISTON PUL TIZIMI ELEMENTLARI MAVZUSIDA TAQDIMOT MATERIALLARI Pul tizimi elementlari 1. Pul tizimi tushunchasi. - 1. Pul tizimi tushunchasi.
- Tizim deganda o`zaro bog’liq elementlarning birligi tushuniladi.
- Pul tizimi – bu bir biri bilan o`zaro bog’liq holda xarakatlanuvchi va pul tizimining yaxlitligini ta`minlovchi elementlarning yig’indisidir.
- Pul tizimi – bu mamlakatda yoki alohida olingan iqtisodiy hududda pul muomalasini tashkil qilishning davlat-huquqiy shaklidir.
- Pul tizimini obektiv va subektiv asoslari mavjud. Pul tizimining obektiv asoslariga tovar pul munosabatlarining rivojlanganlik darajasi kiradi. Pul tizimining subektiv asoslariga to`lov hujjatlarini va vositalarini hamda ulardan foydalanish tartibini qonunchilik hujjatlarida belgilab qo`yilishi kiradi.
- Pul tizimining ikkita jihati mavjud:
- 1. Funksiyanal jihat(aspekt) – pul tizimi funksiyanal jihatidan pul muomalasidan tashkil qilish prinsiplari, shakllari va usullarining yig’indisidir.
- 2. Institutsional jihat – institutsional jihatdan pul tizimi pul muomalasini tashkil qiluvchi va tartibga soluvchi institutlarning yig’indisidir. Bunday institutlarga Markaziy bank, tijorat banklari, kliring markazlari, hisob uylari kabi muassasalar kiradi.
- Pul tizimini tashkil qilish quyidagi prinsiplar asosida amalga oshiriladi
- 1. Pul tizimining barqarorligi va elastikligi prinsipi. Pul tizimining barqarorligi deganda pulning barcha funksiyalarini to`liq bajarilishini ta`minlash tushuniladi. Pul tizimining elastikligi deganda pul tizimining iqtisodiyotning pul mablag’lariga bo`lgan talabini o`zgarishiga o`z vaqtida javob bera olishiga aytiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
