Valyuta riski bajardi: Muhiddinov Shohrux

VALYUTA RISKI

Bajardi: Muhiddinov Shohrux

REJA:

• Valyuta risklari tushunchasining iqtisodiy mohiyati va turlari.
• Valyuta riskining yuzaga kelish sabablari.
• Valyuta riskini boshqarish usullari va ularning mohiyati.

Valyuta riski deganda, tashqi iqtisodiy faoliyat jarayonida ayirboshlash kurslarini oʻzgarishidan yoki boshqa turli valyuta operatsiyalarini amalga oshirilishida yuzaga kelishi mumkin boʻlgan yoʻqotishlar (yoki daromad olish) tushuniladi.

Valyuta riski tijorat riskining bir koʻrinishi boʻlib, xalqaro moliya munosabatlari ishtirokchilari faoliyatida yuzaga keladi.

Valyuta risklari bank operatsiyalari bozorining baynalmilallashuvi, transmilliy korporatsiyalar va moliyaviy tashkilotlarning tashkil etilishi hamda ular faoliyatining diversifikatsiyalashuvi bilan bog’liq boʻlib, valyuta kurslarining keskin tebranishi natijasida pul yoʻqotishlari holatini yuzaga keltiradi.

Valyuta riskini uch turga ajratish mumkin:

• operatsion valyuta riski;
• translyatsion valyuta riski;
• iqtisodiy valyuta riski.

Operatsion valyuta riski. Operatsion risk asosan savdo operatsiyalari, shuningdek, dividend toʻlovlari va moliyaviy investitsiyalash boʻyicha pulli shartnomalar bilan bog’liq holda yuzaga keladi. Operatsion risk pul mablag’lari harakatida yuzaga kelgan holda foyda darajasiga bevosita salbiy ta’sir koʻrsatadi. Bu riskni pul mablag’larining kutilayotgan oqimiga almashinuv kursi oʻzgarishining bevosita ta’siri natijasida yuqori foydaga erishmaslik yoki zararning yuzaga kelishi holati sifatida ta’riflash mumkin.

Operatsion valyuta riski. Operatsion risk asosan savdo operatsiyalari, shuningdek, dividend toʻlovlari va moliyaviy investitsiyalash boʻyicha pulli shartnomalar bilan bog’liq holda yuzaga keladi. Operatsion risk pul mablag’lari harakatida yuzaga kelgan holda foyda darajasiga bevosita salbiy ta’sir koʻrsatadi. Bu riskni pul mablag’larining kutilayotgan oqimiga almashinuv kursi oʻzgarishining bevosita ta’siri natijasida yuqori foydaga erishmaslik yoki zararning yuzaga kelishi holati sifatida ta’riflash mumkin.