Variant 1 Marketing fani nimani o'rganadi va o'rgatadi?

---

Variant 1 
1.Marketing fani nimani o'rganadi va o'rgatadi? 
Marketing 
– (Marketing) ingliz tilidan olingan 
bo‘lib, bozor faoli- yatini o‘rganish ma’nosini 
anglatadi. 
Marketing 
– bozorda iste’molchilarga mahsulotlarni 
to‘g‘ri shakllangan narxlarda yetkazib berishni o‘rgatadi. 
Marketing 
– ayirboshlash yo‘li bilan ehtiyoj va talablarni 
qondirishga 
yo‘naltirilgan inson faoliyatining turi, bo- 
zordagi barcha qatnashchilarning o‘zaro manfaatlariga 
asoslangan harakat- larini, talabni shakllantirish va 
qondirish uchun birlashtirishdir. Marketing
– bu tovar 
harakatining barcha bosqichlarini 
o‘z ichiga oluvchi, 
talab va taklifni 
o‘rganish, mahsulot ishlab chiqarish 
dasturini yaratish, sotish va 
iste’mol qilish bilan bog‘liq 
bo‘lgan turli xildagi xizmatlar ko‘rsatish va 
iste’moldan chiqqandan keyin utilizatsiyalashni 
tashkil qilish kabi bozor muammolarini yechishda 
yaxlit-tizimli (kompleks-sistemali) yondashishdir.
Marketing XIX asrning oxiri va XX asr boshlarida 
xaridor 
talabini 
qondirishga 
mo‘ljallangan, 
korxonalarning 
ishlab 
chiqarish-sotish, 
savdo 
faoliyatlarini tashkil qilish va boshqarish tizimi sifatida 
paydo 
bo‘lgan. Bi-roq, sobiq sotsialistik, moliyaviy-
xo‘jalik faoliyatini reja asosida, ma’muriy boshqarish 
asos 
bo‘lgan jamiyatda, marketingni eng dastlabki 
tashkil 
bo‘lish zarurati, negizi ham o‘z-o‘zidan 
yaroqsiz, keraksiz holga keldi. Ayniqsa, 50
–80-
yillardagi xo‘jalik yuritishda baholashdagi yalpi 
miqdoriy 
ko‘rsatkichlarning ustunligi, yirik xo‘jalik va 
vazirliklarning yakkahokimli- gi noshud, kun sayin 
yemirilib borayotgan, «kasallangan» 
xo‘jalik mexa- 
nizmining yaratilishiga olib keldi. Xarajatlarning 
o‘sib borishiga asoslan- gan iqtisodiyot – asosiy 
maqsad sifatli tovar ishlab chiqarish, pirovard 
mo‘ljal, xaridorlar talabini qondirish va fan-texnika 
yutuqlarini 
ishlab 
chiqarishga 
joriy 
qilishni 
tezlashtiruvchi 
o‘zgaruvchanlik, moslashuvchanlik kabi 
ishlab chiqarishni 
rag‘batlantiruvchi harakatlardan 
mahrumdir.
Ishlab chiqarish va umuman 
xo‘jalik yuritishga marketing nuqtayi 
nazaridan yondashish xaridorga 
ta’sir qilishning keng 
jabhalarini 
o‘z ichiga oladi.Bu bozor uchun bo‘lgan raqobat 
kurashining 
o‘ziga xos xususiyatlarini aniq- lashga olib keladi. 
Bozor doirasida sabab-natija aloqalarini tahlil qilishning maxsus 
usullarini qo‘llab, xaridorlar talabi, ehtiyoji, didi va ta’bi 
to‘g‘risida axborotlar to‘plab, korxona va tashkilotlar, marketing 
konsepsiyasi u yoki bu tovarga va xizmatga xarid qiziqishini 
shakllantirish uchun iqtisodiy, tashkiliy, texnik va ijtimoiy (sotsial) 
yo‘nalishlarni tashkil qiladi.