Vokal musiqa kuylash uchun moʻljallangan musiqa. Vokal musiqaga yakka, ansambl hamda xor tarzida, shuningdek musiqa cholgʻulari joʻrligida yoki umuman joʻrsiz (mas., katta ashula, akapella xorlari kabi) ijro etiladigan asarlar kiradi

Fan: Musiqa Tarixi

Bajardi: Sobirova N.

"Vokal musiqasi"

Reja:

1. Vokal musiqa bu?

2. Akademik vokalning o'ziga xos xususiyatlari.

3. Rezonator bu nima?

Vokal musiqa - kuylash uchun moʻljallangan musiqa. Vokal musiqaga yakka, ansambl hamda xor tarzida, shuningdek musiqa cholgʻulari joʻrligida yoki umuman joʻrsiz (mas., katta ashula, akapella xorlari kabi) ijro etiladigan asarlar kiradi. Barcha turlarida xonanda ovozi yetakchi oʻrin tutadi. Vokal musiqa asosan, badiiy matn (sheʼriyat) bilan bogʻliq. Shu bilan birga soʻzsiz ijro etiladigan vokaliz ham Vokal musiqasidir.

Akademik vokal XVI asrda paydo bo'lgan. Uning o'ziga xos xususiyati shundaki, qo'shiqchi katta mahoratga ega bo'lishi kerak, akademik vokalning yordamchi jihozlari bo'lmagan murakkab qismlarni ijro etish uchun ovozni va ovozni mustaqil boshqarishi kerak. Bundan tashqari, u keng doiraga ega bo'lishi kerak va har qanday kamchilik va tashqi shovqinsiz yuqori notalarni va past tovushlarni osongina oladi. Ovoz aniq, ravshan va hajmli bo'lishi kerak.

Har bir odamda rezonatorlar mavjud, ammo hamma qo'shiqchilar ularni qanday qilib to'g'ri ishlatishni bilishmaydi. Rezonatordan foydalanish tufayli kuchaytiradigan texnologiyadan foydalanmasdan eshitiladigan kuchli baland ovoz chiqariladi. Gap shundaki, inson tomonidan chiqarilgan tovush yumshoq to'qimalar tomonidan singib ketsa yoki susayadi yoki vokal apparatlarining qattiq bo'shliqlaridan qaytarilsa. Ushbu qattiq bo'shliqlar rezonatorlar deb ataladi.

Akademik qo'shiqchilik mahoratini egallashni istagan har bir kishi ushbu rezonatorlarni boshqarishi kerak

Ko'krak va bosh rezonatorlari mavjud. Ko'krak rezonatoridan to'g'ri foydalanish tufayli atrofdagi, to'liq va iliq ovozga erishiladi. Ovozning o'zi ko'krak bo'shashgan yoki yo'qligiga bog'liq. Ammo siz faqat ko'krak qafasi rezonatoridan foydalanmasligingiz kerak, chunki tovush xiralashgan va kar bo'lgan bo'lishi mumkin.

Bosh rezonatorlari - bu vokal kordlarining ustida joylashganlar. Ularning ishlatilishi tufayli ovoz baland va aniq bo'ladi. Ammo istalgan effektga erishish uchun ovozni yuqoriga, vertikal yo'naltirish kerak. Bosh rezonatoridan to'g'ri foydalanishni o'rganish uchun Stanislavskiy mashq qilishni taklif qildi - "suzish". Uning mohiyati to'g'ri nafas olishni rivojlantirish edi, bunda tovush gorizontal holda chiqmaydi, lekin yuqori rezonatorlardan chiqarilib, kuchaytiriladi.

Niqobda qo'shiq kuylash” - bu rezonatorlar bilan chambarchas bog'liq bo'lgan tushuncha. Niqob yuzning yuqori qismi deb nomlanadi va burun rezonatori eng kuchli va asosiy rezonator hisoblanadi. Bu tovushni hammadan yaxshiroq rivojlantiradi, ammo u bilan ishlash juda qiyin. Masalan, burun rezonatori yordamida ovozni kuchaytirsangiz ham, ko'krak qafasi va bosh rezonatorlarining alohida ishlashi xavfi mavjud. Bunday holda, ovoz sovuq va ingichka bo'lib, metall ohang bilan chiqariladi. Ko'krak va bosh rezonatorlari bir xilda ishlashi uchun doimiy mashg'ulotlar va mashqlar zarur. Ovozning doimiy ishlashi tufayli faqat atrofdagi va baland ovozga erishish mumkin.

Lablar ylayotgandaku qandai unli tovushlar talaffuz etishidan katiy nazar note cho'ib turadigan bolsa lablar bir harakatda, yani bir shaklda bo'ladi. I harfida lablar tishlarini ochish ko'rsatiladi, U da esa aldinga cho'zilgan holda baladi E, A, O harflari og'iz dumaloq xlatda bulgani uchun ochiq dumaloq shakl xosil qiladi. Soprano va yengil tenor ovozlari "tabbassumdan" foydalaniladi. Bass, bariton va mezzo-soprano ovozlari lablarini aldinga cho'zib kuylash holati ishlatilgan. Lablar unli harflarni talaffuzi vafotida, talafuziya boshlanadigan apida faol ishtirok etadi, keyin esa bir maromda, passiv harakat bilan xonanda ovoziga o'zgacha rang beruvchi vazifasini bajardi, bir tovushdan ikkinchisiga o'tayotganda ham faollik ko'rsatmaydi.

E'tiboringiz uchun tashakkur!