Pa`t.
Eki yamasa birneshe buwιnnan quralg`an so`zlerdin` bir buwιnι basqalarιna qarag`anda so`zlerdin` bir buwιnι basqalarιna qarag`anda ku`shli pa`t penen aytιladι. Mιs: Paxta, orιn, balalar, paxtashιlιq degen so`zlerdin` son`g`ι buwιnι basqalarιna qarag`anda ku`shlirek aytιladι.
So`zdegi buwιnlardιn` biriwinin` ku`shli aytιlιwιna pa`t dep ataladι.
Pa`t dawιslι seste boladι. Pa`t sha`rtli tu`rde (` ) belgisi menen ko`rsetiledi.
So`zdin` ko`terin`ki aytιlatug`ιn buwιnι pa`tli, al qalg`anlarι pa`tsiz buwιn delinedi.
Pa`t ko`binese so`zdin` son`g`ι buwιnιna tu`sedi. So`zge qosιmtalar jalg`anιp kelse, pa`t qosιmtalarg`a o`tedi. Mιs: atιz-atιzlarg`a, salιgershilik-salιgershilikke, h. t. b.
So`z aqιrιnda kelgen geypara qosιmtalar ha`m ko`mekshi so`zler pa`tsiz aytιladι.Olardιn` tiykarlarι
mιnalar:
1. betlik qosιmtag`a pa`t tu`speydi: Sawιnshιman, Sawιnshιsan`, Oqιwshιman, Oqιwshιsan`, t.b.
2. Anιqlιq meyildin` betlik qosιmtalι o`tken ma`ha`l tu`ri pa`tsiz aytιladι: Oqιg`anman, Oqιg`ansan`,
oqιyman, isleymen, oqιdι, jazdι, t.b.
3. –ma –me (ba/-be, pa/-pe) bolιmsιz qosιmtag`a, - day/-dey (-tay,-tey) salιstιrιw qosιmtalarιna pa`t
tu`speydi: Barma, oqιma, kepe, jazba, arιslanday, ko`mirdey, ag`ashtay, t.b.
4. ko`mekshi so`zler: tirkewish (deyin, sheyin, sayιn, ushιn, t.b.) so`zler de pa`tsiz aytιladι. Mιs: u`yge deyin, ku`n sayιn, men ushιn, oqιdι ma, jazdι ma, kelip pe, awιlda da, qalada da, sen she, ol she, t. b.
Do'stlaringiz bilan baham: |