Quramιndag`ι jay ga`plerden an`latιlg`an is-ha`reket,waqιyanιn` birinde bolmasa ekinshisinde iske asatug`ιnιn` bildiretug`ιn dizbekli qospa ga`ptin` tu`rine awιspalι dizbekli qospa ga`p delinedi.
Awιspalι dizbekli qospa ga`ptin` jay ga`pleri ya,yaki,yamasa,bolmasa,ya bolmasa,ne,a`lle sιyaqlι awιspalι da`nekerler arqalι baylanιsadι.Bul da`nekerler eki qatarlι jay ga`plerdin` arasιnda kelir te yamasa ha`rbir jay ga`p penen qaytalanιp kelip te qollanιladι.Mιsalι Aqsulιw bιyιl demalιsta lagerde boladι yamasa ol u`yinde bolιp ata-anasιna ko`mek beredi.Bizin` jaqta hawa rayι ku`n sayιn mιn` tu`rli qubιlιp turadι:ya qar jawadι,ya tιnbastan jan`bιr jawadι,yaku`shli samal esedi.
Awιspalι da`nekerler arqalι baylanιsqan jay ga`plerdin` is-ha`reket,waqιyalarι awιspalι ma`nide iske asιwι menen qatar ,boljawlι ma`ni de bildiredi.Mιsalι Ya bul tu`lkinin` iyttin` sharpιwιna iliniw kerek ta`,ya bolmasa eki adamnιn` arasιnan zιp etip quwιstan qashιp shιg`ιwdan basqa jolιn tabιw qιyιn.Ba`lkim og`an shorιlardιn` o`zleri bir ba`le qιlg`an shιg`ar,bolmasa bizin` hayallar arag`a ot taslawι itimal.A`lle oshaqta ot bar,a`lle shιra janιwlι.
4. Da`nekerli gezekles dizbekli qospa ga`p
Dizbekli qospa ga`ptin` quramιndag`ι jay ga`plerdin` is-ha`reket,waqιyalarιnιn` gezeklesip isleniwin bildiretug`ιn qospa ga`ptin` tu`rine gezekles dizbekli qospa ga`p delinedi.
Gezekles dizbekli qospa ga`ptin` quramιndag`ι jay ga`pler ga`,ga`hi ,birese,geyde,ga`de,bazda,birde sιyaqlι gezekles da`nekerleri arqalι baylanιsadι.Gezekles da`nekerler,ko`binese ha`r birj ay ga`p penen qaytalanιp qollanιladι.Mιsalι Aspanda kewilsiz ag`arg`an ay g`a bult arasιnan sιg`alap qaraydι,ga` ol da ton`ιp ko`rpege kirgendey bult artιna jasιrmadι.Ku`n birese ashιlιp ,birese bultlastι,birese shaqmaq shag`ιp,birese gu`ldirmama gu`rkiredi.Olardιn` bizlerden bir kemisi gazeta-jurnallarg`a onsha jarιmaydι,Ziyada bizin` u`yge sorap keledi,bazda oqιp bolg`anlarιmdι o`zim aparaman.
Do'stlaringiz bilan baham: |