& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

Geypara jay ga`plerdin` stillik qollanιlιwι
Jay ga`pler ma`nisine qaray xabar, soraw, u`ndew, is ha`rekettin` bolιw-bolmawιna qaray bolιmlι, bolιmsιz, quramιna, yag`nιy bas ag`zalardιn` qatιnasιna qaray eki quramlι ha`m bir quramlι, sonday-aq bir quramlι ga`plerdin` bir so`z yamasa bir neshe so`zlerden quralιp, olardιn` iyesi belgili, iyesi belgisiz, iyesi ulιwmalasqan, iyesiz ataw ha`m so`z ga`p tu`rinde ushιrasatug`ιnlιg`ι belgili. Mιsalι: Tu`n ortasι-ataw ga`p.-Keshe keldin` be?-Awa. Bunda birinshi ga`ptin` iyesi belgili-sen ( tawιp qoyιwg`a boladι) al ekinshi so`z-ga`p (keshe keldim degendi an`latadι).Azιraq toqtap turιwg`a tuwra keldi. (iyesiz ga`p). t.b.
Awιzeki ha`m jazba pikir alιsιw, so`ylew jag`daylarιnda jay ga`plerdin` qollanιlιwιna baylanιslι bayanlawιshι oy-pikirge tu`rlishe ma`nilik tu`s beretug`ιn stillik halatlar ushιrasadι. Mιsalι: -Erten` ketpekshimisen`!-Awa. Bul jerde usι pikir-sen erten` ketpekshimisen`!-Awa, men erten` ketpekshimen. Awa, sonday eteg`oyayιn dep turman. Awa so`ytpekshimen, Awa, so`ytken tuwrι bolatug`ιn shιg`ar. t.b. tu`rlerinde iyeli ga`p arqalι da iyesiz ga`p penen de, olar sinonimlik sιn`arlarι arqalι da beriliwi mu`mkin. Bul so`ylewdin` da`l jag`dayιna g`a`rezli. Eger usι oy-pikirdin` beriliw jag`daylarιn salιstιrιp qarasan`, onda biri ekinshisinen parq etetug`ιn ma`nilik, ta`sirlik, ιqshamlιlιq usag`an tu`rli stillik belgilerdi anιq ko`riwge boladι. Yamasa mιna ga`plerdi alιp qaran`; Sizdi, kim sιylamaydι. Ha`mme sιylaydι, hu`rmet etedi. Bunda bolιmsιz ma`ni (sιylamaydι) bolιmlι ma`nini, sιylaydι) an`latιp tur. Sen barasan` ba, barmaysan` ba, ayttιm boldι. Bunda ga`p soraw ga`p tu`rinde qurιlg`an da, ma`nilik jaqtan xabardι an`latιp tur
Jay ga`plerge, a`sirese, joqarιda so`z etilip otιrg`an jay ga`ptin` tu`rlerine baylanιslι ku`ndelikli til arqalι qatnastιn` tu`rli jag`daylarιnda ushιrasatug`ιn stillik o`zgeshelikler og`ada ko`p.