& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti


Download 1.82 Mb.
bet194/231
Sana11.01.2023
Hajmi1.82 Mb.
#1087998
1   ...   190   191   192   193   194   195   196   197   ...   231
Bog'liq
Қаракалпак тили китап

Izbe-iz bag`ιnιwqιlι qospa ga`p
Bag`ιnιwqι ga`pleri bir-birinen g`a`rezli,izbe- iz bag`ιnιw jolι menen bas ga`pke baylanιsqan qospa ga`pke bag`ιnιwqιlι qospa ga`p deymiz.Mιsalι:Quyashtιw ju`zi jιltιrag`an menen,jawg`an qar erimey,qaqaman suwιq baslanιp ketti.Bul ko`p bag`ιnιn`qιlι qospa ga`ptegi da`slepki bag`ιnιwqι ga`p(Quyashtιn`ju`zi jιltιrag`an menen)bas ga`pke tikkeley qatnaslι emes,ol ekinshi bag`ιnιwqι qospa ga`p penen(jawg`an qar erimey)qarama-qarsι ma`nide baylanιsιp,sol ekinshi ga`p arqalι bas ga`pke baylanιsadι.Izbe-iz bag`ιnιwqιlι qospa ga`ptiw bag`ιnιwqι ga`plerinin` bas ga`p penen baylanιsιw kestesi to`mendegishe:Jerdin` ton`ι ketip,ba`ha`r jaqιnlag`anda,Turιmbet Jumabayg`a bardι.
Aralas qospa ga`p.
Jay ga`pleri bir-biri menen dizbeklesiw ha`m bag`ιnιw jolι menen aralas baylanιsta kelgen qospa ga`pke aralas qospa ga`p dep ataladι.
Aralas qospa ga`pler en` Kemi u`sh yamasa onnan da ko`p jay ga`plerden du`ziledi. Mιs: Ernazar hayran bolιp qasιmg`a ju`da` qatal na`zerin taslap edi, ol otιrιwg`a taqat ete almay, ornιnan tikiyip esikke qaray sekire bergeni, ag`a biy shaqqan shalg`ayιnan tutιp qaldι.
Bul aralas ga`pte u`sh jay ga`p bar. Olardιn` da`slepkisinin` ha`m en` son`g`ιsιnιn` bayanlawιshιlarι betlik feyilden bolg`an al ortadag`ι jay ga`p bayanlawιshι tartιmlanιp kelgen kelbetlik feyilden bolιp, son`g`ι ga`pti waqιtlιq ma`nide sιpatlap, aralas baylanιsta kelgen.
Egerde aralas qospa ga`p u`sh jay ga`pten du`zilip kelse, birde bag`nιn`qι ga`p dizbeklese baylanιsqan jay ga`plerden burιn keledi de, birde dizbekli ga`ptin` ortasιnda keledi. Mιs: Ku`nnin` qιzιl nurι aspannιq u`shten bir bo`legin qaplap, ku`n nurιnan appaq taw o`rkeshleri anιq ko`rinip tur, ku`n ashιq edi. Jumabay shananιn` jibin iynine saldι, Ja`miyla asay menen shananιn` artιnan iyterip, ekewi shιqqan adιm atιp ju`rip ketti.
Aralas qospa tn`rt yamasa onnan da ko`p jay ga`plerden du`zilip kelgende, bag`ιnιw jolι menen baylanιsqan jay ga`pler ekew, dizbeklesiw jolι menen baylanιsqan jay ga`plerde ekew yamasa onnanda ko`p bolιp kele beredi. Bunay bir neshe jay ga`pli aralas qospa ga`plerdegi bag`ιnιn`qι ga`plerdin` orιn ta`rtibi o`zleri g`a`rezli ga`pler menen ma`nilik qatnaslarιna qaray jaylasadι. Mιs: Men de o`z polkamnan tu`sip juwιnιp kelemen degenshe, shay tayar bolιp, joldaslarιm ku`tip otιr eken, to`rt ko`z tu`wel qιr do`gerek shay ishiwge otardιq.

Download 1.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   190   191   192   193   194   195   196   197   ...   231




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling