1- lekciya. Operatsion sistema qáwipsizligi Joba

2. 2 Operatsion sistema sapaları
Operatsion sistema tómendegi sapalarǵa ıyelewi kerek:
1. Isenimlilik. Sistema ózi basqarıp atırǵan kompyuter qurılmaları sıyaqlı isenimli bolıwı kerek. Eger programmada yamasa qurılmada qandayda bir qátelik ushrassa, onı sistema taba alıwı jáne bul jaǵdaydı ońlawǵa háreket etiwi, hesh bolmasa sol qátelik sebepli paydalanıwshı programmasına jetkiziletuǵın záleldiń aldın alıwı kerek.
2. Qorǵaw. Qálegen paydalanıwshı óz jumisına basqa paydalanıwshılarınıń tásir etiwin qale almaydi. Usınıń sebepinen sistema paydalanıwshılardı programma hám maǵlıwmatların basqa shaxslar aljasıqları tásirinen hám de aralasıwınan qorǵawı kerek.
3. Nátiyjelililik. Ádetde operatsion sistemanıń ózi EEM dıń úlken resursın iyeleydi. Bul resurslar paydalanıwshı qálewine berilmeydi. Sonday eken, sistemanıń ózi talay ıqsham bolıwı hám EEM dıń resurslarini nátiyjeli basqarıwı kerek.
4. Qolaylıq. Operatsion sistemada kóbinese bir waqıtta eki hám odan artıq paydalanıwshı isleydi. Olar operatsion sistema arqalı túrli maqsetli hám túrli algoritmlı máselelerdi sheshediler. Sonday ekenin aytıw kerek, bunday halda hár bir paydalanıwshına keń qolaylıqlar jaratılıwı talap etiledi. Sol sebepli, usı funksiya operatsion sistemanıń zárúrli ózgesheligi esaplanadı.
5. Boljaw. Operatsion sistema paydalanıwshı sorawına boljawshılıq menen juwap beriwi kerek. Paydalanıwshı buyrıqları sistemada qabıl etilgen qaǵıydalar tiykarında jazılǵan bolsa, olardıń izbe-izligi qanday bolıwınan qaramastan nátiyje birdey bolıwı kerek.
6. Maslasıwshanlıq. Sistema ámelleri paydalanıwshına qaray sazlanıwı múmkin. Resurslar kompleksi operatsion sistema natiyjeliligin asırıw maqsetinde kóbeytiriliwi yamasa kemeytiriliwi múmkin.
7. Keń kólemlilik. Evolyutsiya processinde operatsion sistemaǵa jańa texnikalıq hám
programmalıq resurslar qosılıwı múmkin.
8. Anıqlıq. Paydalanıwshı sistema interfeys dárejesinden tómende júz bolatuǵın processdan xabarsız qalıwı múmkin. Usınıń menen birge paydalanıwshı sistema haqqında qansha bilgisi kelse, sonsha biliw múmkinshiligine ıyelewi kerek.