1 -mavzu: Sodda, bir va ko‘p amalli (qavsli) arifmetik ifodalarni hisoblash Reja
1 -mavzu Sodda, bir va ko‘p amalli (qavsli) arifmetik ifodalarn
- Bu sahifa navigatsiya:
- 2-mashq.
- Enter
- _5_-Mavzu
- 1-mashq.
- Математические
- Funksiya Vazifasi
- _6_-Mavzu
| Funksiya
| ||
|
Vazifasi | ||
|
2. |
БАТТЕКСТ |
Sonni matnga almashtiradi |
|
3. |
ДЛСТР |
Matnli satrdagi belgilar sonini aniqlaydi |
|
4. |
ЗАМЕНИТЬ |
Matnning belgilangan joyini yangi matnga |
|
|
|
almashtiradi; |
|
5. |
ЗНАЧЕН |
Matn ko‘rinishdagi sonni songa o‘tkazadi; |
|
6. |
ПОВТОР |
Matnni n marta takrorlaydi; |
|
7. |
СЦЕПИТЬ |
Bir nechta matnni bitta matnga o‘tkazadi. |
2-mashq. Uchta katakda o‘quvchilarni familiyasi, ismi, otasining ismi yozilgan ma’lumotlarni bitta katakka joylash
Bajarish: Ushbu masalani yechishning ikki xil usuli mavjud: Birinchi usul:
B1 katakka o‘quvchining familiyasi, C1 katakka ismi, D1 katakka otasining ismi kiritiladi;
E1 katakka ushbu formula =СЦЕПИТЬ(B1;" ";C1;" ";D1) kiritilib, Enter tugma bosiladi;
qolgan kataklarga ushbu formula nusxa ko‘chiriladi. Natijada quyidagi oyna hosil bo‘ladi:
3-mashq: Guruh o’quvchilarining ismi va familyasi alohida alohida ustunlarda aks ettirilgan. Mazkur ro’yxatni qayta shakklantirish talabi qo’yilgan bo’lib, o’quvchilarning ismi va familyasi bitta ustunda aks etishi zarur.
Ushbu masalani 2-topshiriqdan ko’ra soddaroq usulda ishlashni ko’rib o’tamiz.
Dastlab ro’yxatni shakllantirib olamiz:
|
|
A |
B |
C |
D |
|
1 |
T/R |
Familyasi |
Ismi |
Familyasi va ismi |
|
2 |
1 |
Asaqrov |
Otayor |
|
|
3 |
2 |
Ergashev |
Farrux |
|
|
4 |
3 |
Raupova |
Maxbuba |
|
|
5 |
4 |
Turdiboyev |
Odiljon |
|
|
6 |
5 |
Xolmirzayev |
O'lmasbek |
|
Mazkur ro’yxatdagi B ustun elementlari bilan C ustun elementlarini D ustunda aks ettirish kerak.
Buning uchun Exsel dasturida matnli qiymatlarni qo’shishda “&” belgisidan foydalaniladi.
=B2&" "&C2
Bu formuladagi " " bo’sh joy matnli qiymatlarni qo’shishda ularning orasida bo’sh joy qoldirish uchun xizmat qiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
Informatika va axborot texnologiyalari 10-sinf darslik, Toyloqov N.I. , Axmedov A.B. Pardayeva M.D. abdug’aniyev A.A. Mirsanov U.M. ”EXTREMUM-PRESS” nashriyoti-2017
№_5_-Mavzu: MS Exselda formula va funksiyalar
Reja:
1 Funksiya tushunchasi. Funksiya argumenti oynasi.
2 “Мастер функций” yordamida funksiya joylashtirish.
3 Formulalar satridan foydalanish.
4 Formulani tahrirlash.
5 Matnli funksiyalar. Matnlar bilan ishlash funksiyalari
Excelda tayyorlanadigan ma’lumot to‘ldirishligini yuqorida aytib o‘tdik. Ba’zan katakla ustida ayrim hisoblashlarni bajari formulalardan foydalaniladi.
Buning uchun MS Excel 2010 tasmasidagi Формулыbo‘limiga murojaat qilinadi. Ushbu bo‘limda qiymatlar, ifodalar va kataklar ustida amallar bajarishga mo‘ljallangan funksiyalar kutubxonasi jamlangan. Kutubxonadagi turli vazifalarni bajarishga mo‘ljallangan funksiyalarning ba’zi birlari bilan tanishib chiqamiz:
Matematik funksiyalar
|
t/r |
Funksiya |
Vazifasi |
|
1. |
ФАКТР |
argument sifatida berilgan butun son faktorialini |
|
|
|
hisoblaydi |
|
2. |
ABS |
argument qiymatining modulini hisoblaydi |
|
3. |
LN |
sonning natural logarifmini hisoblaydi |
|
4. |
EXP |
sonning eksponentasini hisoblaydi |
|
5. |
SIN |
sonning sinusini hisoblaydi |
|
6. |
COS |
sonning kosinusini hisoblaydi |
|
7. |
TAN |
sonning tangensini hisoblaydi (radianda) |
|
8. |
НОД |
ikki va undan ortiq butun sonlarning eng katta |
|
|
|
umumiy bo‘luvchisini hisoblaydi |
|
9. |
НОК |
ikki va undan ortiq butun sonlarning eng kichik |
|
|
|
umumiy bo‘linuvchisini hisoblaydi |
|
10. |
ОКРУГЛ |
haqiqiy sonni yaxlitlaydi |
|
11. |
СУММ |
ikki va undan ortiq sonlarning yig‘indis |
|
|
|
hisoblaydi |
|
12. |
ПРОИЗВ |
Ikki va undan ortiq sonlar ko‘paytmasini |
|
|
|
hisoblaydi |
|
13. |
ЗНАК |
Son manfiy bo‘lsa -1 ni, musbat bo‘sa 1 ni, nol |
|
|
|
bo‘lsa 0 ni chiqaradi |
|
14. |
КОРЕНЬ |
Sonni kvadrat ildizini hisoblaydi |
1-mashq. Berilgan 6,10, 30, 60 sonlarning eng katta umumiy bo‘luvchisini hisoblang.
Bajarish:
A1 katakka 6 sonini, B1 katakka 10 sonini, A2 katakka 30 sonini, B2 katakka 60 sonini kiritamiz;
C4 katakka quyidagi formulani kiritamiz: =НОД(A1:B2) Enter tugmasi bosiladi. Natijada quyidagi oyna hosil bo‘ladi:
MS Excel 2010 da ishlatiluvchi funksiyalar mazmunan bir-biridan keskin farq qilishi mumkinligidan ularning argumentlari ham o‘znavbatida turli ko‘rinishda berilishi mumkin.
Masalan, Математические qismida функции cos(x) funksiyasida argument bitta haqiqiy qiymatdan iborat bo‘ladi va burchakning qiymati radianda beriladi:
Логические qismidagiфункцииЕСЛИfunksiyasida argument mantiqiy ifoda bo‘lib, uning faqat” yokiikkita“yolggaqiy ko‘raikki xil natijaga ega bo‘lishimiz mumkin:
Мастер функцийoynasidabirinchi qadamda kerakli funksiyani kiritib Найтиtugmasi yordamida izlab topiladi, ikkinchi qadamda ushbu funksiyaga murojaat etib, argumentlariga qiymatlar beriladi. So‘ngra tanlab olingan funksiya kerakli katakka joylashtiriladi:
Formulalar satri joriy katakdagi qiymatning formulasini ko‘rish yoki ushbu katakka ma’lumotlaruchuno‘ljallangan:va formulalar kiritish uchun mo’ljallangan;
Oynadagi - tugma amalni inkor qilish, - tugma amalni bajarish,
-tugma kutubxonaga murojaat qilish vazifasini bajaradi.
MS Excel 2010 da kataklardagi matnlar bilan ishlash uchun maxsus funksiyalar mavjud. Bular quyidagilar:
|
1. |
Funksiya |
Vazifasi |
|
2. |
БАТТЕКСТ |
Sonni matnga almashtiradi |
|
3. |
ДЛСТР |
Matnli satrdagi belgilar sonini aniqlaydi |
|
4. |
ЗАМЕНИТЬ |
Matnning belgilangan joyini yangi matnga |
|
|
|
almashtiradi; |
|
5. |
ЗНАЧЕН |
Matn ko‘rinishdagi sonni songa o‘tkazadi; |
|
6. |
ПОВТОР |
Matnni n marta takrorlaydi; |
|
7. |
СЦЕПИТЬ |
Bir nechta matnni bitta matnga o‘tkazadi. |
2-mashq. Uchta katakda o‘quvchilarni familiyasi, ismi, otasining ismi yozilgan ma’lumotlarni bitta katakka joylash
Bajarish: Ushbu masalani yechishning ikki xil usuli mavjud: Birinchi usul:
B1 katakka o‘quvchining familiyasi, C1 katakka ismi, D1 katakka otasining ismi kiritiladi;
E1 katakka ushbu formula =СЦЕПИТЬ(B1;" ";C1;" ";D1) kiritilib, Enter tugma bosiladi;
qolgan kataklarga ushbu formula nusxa ko‘chiriladi. Natijada quyidagi oyna hosil bo‘ladi:
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
Informatika va axborot texnologiyalari 10-sinf darslik, Toyloqov N.I. , Axmedov A.B. Pardayeva M.D. abdug’aniyev A.A. Mirsanov U.M. ”EXTREMUM-PRESS” nashriyoti-2017
№_6_-Mavzu: Mantiqiy funksiyalar bilan ishlash
Reja:
1 Mantiqiy funksiyalar
2 Mantiqiy funksiyalarni qo‘llab mantiqiy ifoda hisoblash;
3 Mantiqiy funksiyalarni qo‘llab matematik masala yechish
Ayrim amaliy masalalarni yechishda hisoblashlar u yoki bu shartlarga
bog‘liq bo‘lishi mumkin. Bunday holatda mantiqiy shartli funksiyalardan
foydalanish mumkin.
Mantiqiy funksiyalar
|
t/r |
Funksiya |
Vazifasi |
|
1 |
ЕСЛИ |
Agar mantiqiy ifodaning qiymati ROST bo‘lsa, birinchi shart, aks holda ikkinchi shart bajariladi |
|
2. |
И |
Agar mantiqiy ifodalarning barchasini qiymati rost bo‘lsa, funksiyani qiymati ROST, aks holda funksiyaning qiymati YOLG‘ON bo‘ladi |
|
3. |
ИЛИ |
Agar mantiqiy ifodalarning birorta qiymati rost bo‘lsa, funksiyani qiymati ROST, aks holda funksiyaning qiymati YOLG‘ON bo‘ladi |
|
4. |
НЕ |
Rost qiymatni yolg‘onga va yolg‘onni rostga aylantiradi |
Download 7.86 Mb.
Do'stlaringiz bilan baham:
