1 –2 маъруза: Кириш


-МАЪРУЗА . АБСОЛЮТ, МАНОМЕТРИК БОСИМЛАР ВА ВАКУУМ


Download 1.37 Mb.
bet8/30
Sana09.02.2023
Hajmi1.37 Mb.
#1182674
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   30
Bog'liq
13а.Суюклик газ механикаси 1-кисм

4-МАЪРУЗА .
АБСОЛЮТ, МАНОМЕТРИК БОСИМЛАР ВА ВАКУУМ
Ўқув модуль бирликлари:
1.Босим ифодалаш шкалалари
2.Абсолют, манометрик (чегирма), босим ва вакуум.
3.Босим ўлчаш асбоблари


Таянч сўз ва иборалар:
Абсолют, манометрик, вакуумометрик ва атмосфера босимлари, пъезометрик баландлик ва пъезометрик дам, пъезометр,манометр.
Босим ўлчаш шкалалари. Босимни ифодалаш учун икки хил ўлчов шкаласи ишлатилади.Дастлаб тарихий ривожланишда асосан манометрик, яъни ортикча босим ўлчанилган ва бу шкала техник шкала деб номланиди.Бу тизимда атмосфера босими нолга тенг деб инобатга олинмайди. Аммо маълумки атмосфера босими атмосфера катламининг оғирлигидан хосил бўладиган босим хисобланади. Тоғга кўтарилган сари атмосфера катлами ҳам камайиб боради ва натижада атмосфера босими ҳам камаяди. Болтиқ денгизи энг паст сатҳга эга бўлганлиги сабабли у ердаги босимни бир бирлик, яъни миқдоран бир атмосферага тенг деб қабул қилинган бўлиб 760 мм симоб устунини ёки 10200 мм сув устунини ташкил этади. Атмосфера босимидан кичик босимга эга муҳитлар босими вакуум деб номланади.
Иккинчи шкала абсолют босим шкаласи ҳисобланади. Бу шкала абсолют босим нольдан бошланади ва босими бирга тенг жойи техник босим шкаласининг бир атмосфера босими тенг. Буни чизмада кўриш мумкин:
А) Техник шкала
0 1 2 3 4 5

Ваку м атмосфера босими


Б) Абсолют шкала


0 1 2 3 4 5




Абс. атмосфера босими


ноль
Босимни ўлчаш шкалалари
Абсолют, манометрик, вакуумометрик ва атмосфера босимлари. Усти берк ва ичида суюқлик бўлган идишни кўрайлик. Суюқликни А нуқтасига усти очиқ бўлган пъезометр ўрнатилган бўлсин. Идиш ичидаги суюқлик сатҳига атмосфера босимдан катта бўлган П0 босим таъсир этади. Унда пъезометр бўйича кўтарилган суюқлик сатҳи идишдагига нисбатан юқори кўтарилган бўлади. А нуқтадаги абсолют босим



Расм

Бунда hп - суюқликни пъезометрдаги кўтарилган баландлиги. Ифодадан hп ни топамиз.

Берилган А ёки Б нуқтадаги абсолют босимни ифодаловчи баландлик келтирилган баландлик дейилади. Келтирилган баландликни усти берк бўлган ва ичидан ҳаво хайдалган шишали найчада кўриш мумкин. Бундай найча усти берк бўлган пъезометр дейилади. Усти берк бўлган пъезометр ичидаги суюқликка ифодани қўлласак,

бўлади. Агар бўлса, унда Pабс = hк ва .
Масалан, бўлса
бўлади.

Download 1.37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling