Javob: E=24keV
3-3. Energiyasi Efot>>m0c2 bo’lgan foton tinch turgan elektrondan sochilganda orqasiga qaytib ketgan .Sochilgandan keyin foton energiyasini MeV larda ifodalang.
Yechish: Foton orqaga sochilgani uchun =1800 hisoblanadi. Demak
=
Javob: E=0,56 MeV
Mustaqil ishlash uchun masalalar
3-4. To’lqin uzunligi =0,2 Å bo’lgan foton 900 burchak ostida elektrondan komptoncha sochilsa, sochilish natijasida to’lqinuzunligidagi silhishni, tepki elekron energiyasini, tepki elekron impulsini xisoblang.
Javob: =0,024 Å ;E=6,64keV; Pe=3,54*10-24 kg*m/s
3-5. Energiyasi 0,6 MeV bo’lgan foton komptoncha sochilish natijasida to’lqin uzunligi boshlang’ich qiymatining 20% iga o’zgargan bo’lsa, tepki elekron energiyasini xisoblang.
Javob: E=0,1 MeV
4-1. Bor nazariyasidan foydalanib, vodorod atomining birinchi va ikkinchi orbitalari uchun elektr maydoni kuchlanganligining va Kulon tortishuv kuchining qiymatlari hisoblansin.
Yechish: Bor nazariyasiga ko’ra n-inchi orbita radiusi
formula bilan aniqlanadi, bu yerda
-Borning birinchi radiusi.U holda (ikkinchi orbita) uchun
Kulon tortishuv kuchi vodorod atomi yadrosi va electron o’rtasidagi kuch hisoblanadi va uning absolyut qiymati
formula bilan aniqlanadi,bu yerda
Zaryad birligidagi bunday kuchlar elektr maydon kuchlanganligi berganligi uchun
4-2. Qanday shart bajarilganda vodorod atomidagi elektronning kinetik energiyasi uning potensial energiyasining yarmiga teng bo’ladi? Bu electron uchun birinchi va ikkinchi orbitalarda kinetik, potensial energiya va to’liq energiyalar hisoblansin.
Yechish: atom Rezerford-Bor modeli bo’yicha turg’un bo’lishi uchun
Vodorod atomidagi elektronning yadroga tortilish kuchi unga ta’sir etuvchi markazdan qochirma kuchga teng bo’lishi kerak,
.
Bundan
ekanligini topamiz.Bu tenglikning o’ng tomoni potensial energiyani ifoda etadi.
Uning chap tomoni elektronning kinetik energiyasini ifodalashi uchun uni 2 ga bo’lish kerak bo’ladi, yani
yoki bo’ladi. Bu yerda
(bu yerda potensial energiya ishorasi musbat deb olindi).
Endi electron kinetik, potensial va to’liq energiyalari uchun Bor formulalarini yozamiz:
Bu formulalarga asosan birinchi ( va ikkinchi orbitalar uchun ko’rsatilgan energiyalar qiymatlarini keltiramiz:
Do'stlaringiz bilan baham: |