1-амалиёт машғулоти Вагоннинг юк кўтаришидан фойдаланиш коэффициентини аниқлаш Амалиёт машғулоти бажаришдан мақсад

-		-	-	-	0,2	-	0,3	-	0,1	0,1
1,2
БО	-	0,2	-	-		0,2	0,4	-	-	0,1	0,1	0,2	-	1,2
О	0,5	-	-	0,4	0,3		-	0,8	0,2	0,4	-	-	0,6	3,2
ОВ	-	-	0,4	0,2	-	-		0,2	0,1	-	-	0,2	0,1	1,2
В	-	1,0	0,4	0,1	0,2	-	-		-	0,1	-	0,4	-	2,2
Вққ	5,6-	-	0,5	-	-	0,3	0,1	0,2		-	0,3	-	-	7
ОГ	-	0,4	0,2	-	0,4	0,5	-	0,1	0,1		-	0,5	0,1	2,3
Г	-	-	0,6	0,1	-	-	0,1	0,1	0,2	-		-	-	1,1
Гққ	6,3	0,2	-	-	0,1	0,1	0,2	-	-	0,5	-		0,2	7,6
Е	0,6	-	0,3	0,2	-	-	4,2	0,2	-	0,2	0,3	-		6
Жами	13,5	2,5	2,6	1,3	1,5	2,2	5,1	3,2	3,2	2,2	1,8	6,5	1,8	47,4

∑Р_{топшириш} = 23,2 минг тонна;

∑Р_{қабул қилиш} = 26,7 минг тонна;
∑Р_{транзит} =19,5 минг тонна;
∑Р_ортиш = 20,7 минг тонна.

∑Р_{олиб кириш} = 26,7-19,5=7,2 минг тонна;

∑Р_{олиб чиқиш} = 23,2-19,5=3,7 минг тонна;
∑Р_{маҳал. қатн.} = 20,7-3,7=17 минг тонна;
∑Р_{тушириш} = 17+7,2=24,2 минг тонна;
∑Р_{тўғри қатн.} = 19,5+7,2=26,7 минг тонна;
∑Р_ташиш = 20,7+26,7=47,4 минг тонна;
∑Р_ташиш = 24,2+23,2=47,4 минг тонна;

Ҳар бир талаба ўзининг вариантидаги 5-лаборатория иш асосида минтақавий темир йўл бўлинмаси учун режанинг келтириб чиқарилган кўрсаткичларини аниқлайди.


7-амалиёт машғулоти
“О” темир йўл узелининг чоғиштириш


Амалиёт машғулоти бажаришдан мақсад: Талабаларга “О” темир йўл узелининг чоғиштириш бўйича билим ва кўникмаларини такомиллаштириш.
Ташиш режасининг ифодалорвчи шакиллардан яна бири узелнинг чоғиштириш (развязка) жадавали ҳисобланади. Бу жадвал узелдаги юк оқимлари чоғишишини аниқ тассавур қилиш учун ишлаб чиқилади. Узелга ҳар бир йўналишдан кириб келадиган ҳар бир юкларни оқимлари бўйича, қанча юклар тушириш учун узелда қолишлигини ва қанчаси қайси йўналишга транзит ўтиб кетишини белгилаш керак бўлади. Узелнинг чоғиштириш жадвали узел олди юк оқимлари структурасини аниқлаштира-ди ва узелдаги ишларни ташкил этиш, унинг ривожланиш режалари ва лойиҳаси тузиш учун зарур материал ҳисобланади. Узелнинг чоғиштириш жадвали умумий қия жадвал шаклида бўлиб, баъзи бир ўзига хос томонлари билан ажралиб туради ва умумий қия жадвал маълумотлари асосида тўлдирилади (5.1-жадвал).
7.1-жадвалда 5-лаборатория ишидаги минтақавий темир йўл бўлинмаси юк айланмасининг умумий қия жадвали (қуйида умумий қия жадвал деб юритилади) учун “О” узелининг (қуйида узел деб юритилади) чоғиштириши келтирилган. Узелини чоғиштириш учун шуни билиш кераки, у тўрт йўналишга: ғарб (Ғр), шарқ (Шр), жануб (Жб) ва шимол (Шм) га ишлайди (7.1-расм). Шунинг учун узелини чоғиштириш жадвали еттита қатордан ва еттита устундан иборат бўлиб, биринчи қаторда ва биринчи устунда узелнинг ва йўналишларнинг номлари, иккинчи қаторда ва иккинчи устунда узелда йўналишлар бўйича ортилган ва туширилган юклар миқдори, навбатдаги тўртта қаторда ва тўртта устунда йўналишлар бўйича ортилган ва туширилган юклар миқдори ва сўнги еттинчи қатор ва еттинчи устун жами учун белгиланган.

7.1-жадвал

О узелининг чоғиштириш жадвали, минг тонна суткасига

га дан	О	Ғр.	Шр.	Жн.	Шм.	Жами
О		1,2	1,0	0,4	0,6	3,2
Ғр.	1,3		4,7	8,0	0,6	14,6
Шр.	0,3	8,4		1,0	0,1	9,8
Жн.	0,6	8,3	5,0		0,3	14,2
Шм.	-	1,1	4,4	0,5		6,0
Жами	2,2	19	15,1	9,9	1,6	47,4

Умумий қия жадвал бўйича ҳисоблаш учун, узел орқали ўтаётган барча юк оқимларини, йўналишлар бўйича уларнинг пайдо бўлишларига ажратиш керак бўлади. Умумий қия жадвалнинг горизонтал қаторлардаги: А_ққ, А, АБ, Б, БО – сарлавҳасидаги юклар узелга ғарибдан кириб келади; ОВ, В, В_ққ – сарлавҳасидаги юклар узелга шарқдан кириб келади; ОГ, Г, Г_ққ – сарлавҳасидаги юклар узелга жанубдан кириб келади ва Е – сарлавҳасидаги юклар узелга шимолдан кириб келади.

Худди шунга ўхшаш бу юк оқимларини узелдан йўналишлар бўйича чиқиб кетишларига ҳам ажратиш керак бўлади. Умумий қия жадвалнинг вертикал графаларидаги: А_топ, А, АБ, Б, БО – сарлавҳаси остидаги юклар узелдан ғарибга чиқиб кетади; ОВ, В, В_топ – сарлавҳаси остидаги юклар узелдан шарққа чиқиб кетади; ОГ, Г, Г_топ – сарлавҳаси остидаги юклар узелдан жанубга чиқиб кетади ва Е – сарлавҳаси остидаги юклар узелдан шимолга чиқиб кетади. 7.1-расмда узилига ғарибдан кириб келаётган ва ундан ғарибга чиқиб кетаётган юк оқимларигина кўрсатилган. Худди шунга ўхшаш юк оқимлари узелга шарқдан, жанубдан, шимолдан кириб келади ва ундан шарққа, жанубга, шимолга чиқиб кетади.
Узелнинг чоғиштириш жадвали кетма – кет тўлдирилади. Биринчи навбатда О станциясининг ўзининг ғарбга ортиш қафас (клетка) чалари тўлдирилади, бунинг учун умумий қия жадвалнинг О горизонтал қатори-даги юқорида назарда тутилган ғарибдаги бешта тайинланган пунктга етиб борадиган барча юклар миқдори жамланади (1,7 минг т.), сўнгра шарқдаги учта тайинланган пунктга етиб борадиган барча юклар миқдори жамланади (0,3 минг т.) ва ҳ.к. “Жами” даги – 3 минг т. сони умумий қия жадвалдаги О станцияси бўйича жами ортилган юклар миқдорига мувофиқ бўлади.





3.1-расм. Узелнинг географик йўналишлари

Сўнгра узелнинг чоғиштириш жадвали навбатдаги ғарб қатори тўлдирилади. Бунинг учун умумий қия жадвалнинг ғарибдан О станция-сига тушириш учун ортилган барча қафасчалардаги юклар миқдори жамланади, бу эса – 0,9 минг т. ни ташкил этади. Сўнгра худди шу бешта ғарбий йўналишдан (горизонтал сарлавҳалар бўйича) шарқий учта тайинланган пунктга (вертикал сарлавҳалар бўйича), кейин – жанубий учта тайинланган пунктга ва ниҳоят, шимолий битта тайинланган пунктга тушириш учун ортилган юклар миқдори жамланади. Худди шундай тартибда узел чоғиштириш жадвалининг бошқа қаторлари ҳам тўлдириб чиқилади ва “Жами” горизонтал қатори ва вертикал графаси ҳисоблаб чиқилади. Горизонтал қаторнинг ва вертикал графанинг умумий жами тенг чиқиши керак.

Горизотал қаторларнинг жами узелга О станциясининг ўзини ортиши ҳисобидан ва барча тўртта йўналиш ҳисобидан етиб келаётган юкларни кириб келишини билдиради; бу йиғиндиларнинг айрим қўшилув-чилар эса барча йўналишлар бўйича кириб келган юк оқимлари қандай йўсинда чоғишишини кўрсатади. Масалан: учинчи горизонтал қаторнинг жами шуни кўрсатадики, узелга ғарибдан 14,6 минг т. юк етиб келган, шундан 1,3 минг т. узелда қолган, 4,7 минг т. – шарққа, 8,6 минг т. – жанубга ва 0,6 минг т. – шимолга ўтиб кетган.
Худди шунга ўхшаш вертикал графаларни жами узелдан барча йўналишларга қанча юклар жўнатилаётганини ва қанчаси узелда қолаётгани кўрсатади. Масалан учинчи вертикал гарафанинг маълумотлари бўйича шу нарса мълум бўладики узелдан ғарбга 19 минг т. юклар жўнатилган бўлса, шундан 1,2 минг т. О станциясининг ўзининг ортишидан, 8,4 минг т. – шарқдан, 8,3 минг т. – жанубдан, 1,1 минг т. – шимолдан транзит ҳисобига жўнатилганлиги маълум бўлади.
Узелнинг юк айланмасини умумий жами – 47,4 минг т., минтақавий темир йўл бўлинмаси умумий юк айланмасидан кам, чунки минтақавий темир йўл бўлинмаси бўйича ташиладиган барча юклар ҳам узелга кириб келмайди, уларнинг баъзи бир қисми АБ, БО, ОВ ва ОГ участка сарҳадларида ташилади.