1-амалий машғулот 1-мавзу. Транспорт фаолиятининг логистик жихатлари

1.2-жадвал
Юк жойи ва омборхоналар тавсифи

Кўрсаткичлар номи	Қиймат
Коробка вазни, т	0,05
Коробка эгаллайдиган майдон, м^2	0,2
Омборхона йиллик ижараси қиймати, $/м^2	120
Омборхонада сақлаш қаватлари сони	5
Омборхона майдонини қўллаш коэффициенти	0,6

Биринчи босқичда, транспорт оқимларини оптималлаштиришдан олдин ва кейинги, яъни маятник ва халқа йўналишлар учун логистик харажатлар йиғиндисини аниқлаймиз.
Ташиш ҳажми ва юк бирлиги вазнидан келиб чиққан ҳолда кундалик эҳтиёж аниқланади q_b1=5, q_b4=30 ва q_b2=6 коробка.
Маятник йўналишларда автомобил кетма-кет учта истеъмолчига хизмат кўрсатади, яъни 3 та қатновни амалга оширади. Демак, (9.48) формула бўйича аниқланган, ташишларнинг шартномавий ҳажмини амалга ошириш вақти:
Т_м=Е[0,056*2*(10+12+11)+3*0,5+3*0,15+0,01*(5+30+6)]=Е[6,056]=7 соатни ташкил этади.
Ташиш харажатлари:
ташкил этади.
Ҳафтасига 5 кунлик етказиб беришда, йиллик иш кунлари сони 260 ни ташкил этади, демак ташишнинг йиллик харажатларини ҳам топиш мумкин:
С_тр=260*1610=418600 ш.б.
Сақлаш йиллик харажатлари, ҳар бир истеъмолчининг буюртмаси ўлчами ва битта коробкани сақлаш қийматидан келиб чиққан ҳолда баҳоланади:
С_сақ=(5+30+6)*240=9840 ш.б.
Жами логистик харажатлар С_∑=418600+9840=428440 ш.б.ни ташкил этади.
Транспорт оқимининг оптималлаштирилишидан сўнг, биринчидан, автомобилнинг умумий босиб ўтадиган йўлини, иккинчидан, қайтовлар сонини (n=1) қисқариши ҳисобига ташишни бажариш вақти ўзгаради. Халқа йўналишига хизмат кўрсатиш учун юк кўтариш қобилияти 1-3 тонна бўлган автомобил жалб қилинади. Ташиш йиллик харажатлари қуйидагига тенг:
С_тр=260*230*Е[0,056*(10+19+4+12)+0,5+3*0,15+0,01*41]=260*230* *E[3,88]=239200 ш.б.
Сақлаш харажатлари ўзгармасдан қолади, чунки ташиш ҳажмлари ўзгармаган, демак умумий логистик харажатлар С_∑=239200+9840=249040 ш.б.га тенг бўлади.
Иккинчи босқичда, халқа йўналишлари бўйича битта коробкани ташишнинг солиштирма харажатларини ҳисобга олган ҳолда, буюртманинг оптимал партиясини аниқлаймиз.
41та коробкани ташишга кундалик 920 ш.б. сарфланади, демак битта коробкани ташиш харажатлари С₀=920/41=22,4 ш.б./коробка.
Йиллик эҳтиёж А₁=5*260=1300 бирликга тенг эканлигини ҳисобга олган ҳолда, (9.45) формула бўйича b₁ истеъмолчи учун буюртманинг оптимал катталигини аниқлаймиз:

Буюртма ўлчамига кейинчалик аниқлик киритиш, буюртмалар сони ва буюртмалар ўртасидаги интервални кетма-кет ҳисоблашни назарда тутади. Шундай қилиб, N₁=1300/11,02=117,97, T₁=260/117,97=2,20≈2 кунга тенг бўлади. Буюртмалар ўртасидаги интервалнинг топилган қиймати буюртмалар сонини N^*₁=260/2=130 ва оптимал партия ўлчамини q^*₁=1300/130=10 коробка, тўғирлаш имконини беради.
Барча пунктлар бўйича ҳисоб-китоблар натижалари 9.39-жадвалда келтирилган.
Буюртмалар ўртасидаги интервални таҳлил қилган ҳолда, йўналишлар ва етказиб бериш частотасини аниқлаш мумкин:

• 
  130 марта – b₄ пунктига хизмат кўрсатиладиган маятник йўналишидаги ташиш ҳажми 1,5 тоннани ташкил этади (30 бирлик*0,05 т.);
  
• 
  130 марта – учта пунктга ҳам хизмат кўрсатишни қамраб олган халқа йўналишидаги ташиш ҳажми 2,6 тоннага тенг бўлади.