1-Amaliy ish ruda konlarini qazib olishda burg’ilash ishlari

8-Amaliy ish
PORTLOVCHI MODDALAR DETONATSIYASI PARAMETRLARINI HISOBLASH.

Qattiq portlovchi moddalar uchun portlash mahsulotlari holati tenglamasini quyidagicha yozish mumkin:

,
bunda:р – portlovchi modda bosimi, Pa;
V – portlash mahsulotlari hajmi, m³;
n – portlash mahsulotlarining politropiya ko’rsatgichi bo’lib, uning qiymati portlovchi modda boshlang’ich zichligiga bog’liq:

n . . . . . . . . . .	1,3	1,6	2,2	2,8	3,0	3,2	3,4
ВВ, t/m^3 . . . . . .	0,1	0,25	0,5	0,75	1,0	1,25	1,75

Detonatsiya to’lqinining bosimi (Chepmen-Juge nuqtasida) quyidagi formula bo’yicha hisoblanadi:
,
bunda: D – detonatsiya tezligi, m/s; р_Д – bosim, Pa.
Detonatsiya to’lqinidagi portlovchi modda zichligi quyidagiga teng:
.
Portlash mahsulotlarining Chepmen-Juge nuqtasida harakatlanish tezligi quyidagicha hisoblanadi:
.
Detonatsiya tezligini politropiya ko’rsatgichi nva o’zgarmas portlash issiqligi Q_V(kJ/kg) orqali quyidagicha ifodalash mumkin:
,
Ushbu olingan formula gazsimon portlovchi moddalar uchun o’rinli bo’lib, qattiq portlovchi moddalar uchun undan foydalanib bo’lmaydi. Shuning uchun detonatsiya tezligini hisoblashda quyidagi ifodadan foydalanish mumkin:
,
bundaD_н, D_эт – mos holda hisoblanayotgan va etalon portlovchi moddalarning detonatsiya tezliklari, m/s;
Q_н, Q_эт – mos holda hisoblanayotgan va etalon portlovchi moddalarning portlash issiqliklari, kJ/kg.
Etalon portlovchi modda sifatida ammonit 6JV (yoki grammonit 79/21) portlovchi moddasi qabul qilingan bo’lib, ushbu portlovchi modda zaryadi zichligi 1 t/m³ bo’lganda portlash issiqligi 4315,7 kJ/kg va detonatsiya tezligi 3650 m/s ga teng.
Zaryad zichligi boshqa qiymatlarda bo’lganda etalon portlovchi modda detonatsiya tezligi quyidagicha hisoblanadi:
.
8.1-misol. Akvatol 65/35 portlovchi moddasi zaryadining zichligi 1,45t/m³, portlash issiqligi 3854,8 kJ/kg bo’lsa, uning detonatsiya parametrlari aniqlansin.
Masala yechimi.Zaryad zichligi 1,45 t/m³ bo’lganda Ammonit 6 JV portlovchi moddasining detonatsiya tezligini aniqlaymiz
.
Akvatol detonatsiya tezligini aniqlaymiz:
.
Portlash mahsulotlari zichligi quyidagiga teng bo’ladi:
.
n = 3,28 bo’lganda portlash mahsulotlari harakatlanish tezligini aniqlaymiz:
.
Detonatsiya bosimi (Chepmen-Juge nuqtasidagi)