1-amaliy mashg‘ulot Mavzu: Til ijtimoiy, doim o‘zgarib, rivojlanib turuvchi hodisadir. Milliy va adabiy til. Fonetika va fonologiya; nutq apparati, ona tilining unli tovushlar tizimi. Ona tilining vokalizmi va konsonantizmi. Reja


Download 49.26 Kb.
bet1/5
Sana09.04.2023
Hajmi49.26 Kb.
#1347622
  1   2   3   4   5
Bog'liq
1-amaliy (1)


1-amaliy mashg‘ulot
Mavzu: Til ijtimoiy, doim o‘zgarib, rivojlanib turuvchi hodisadir.
Milliy va adabiy til. Fonetika va fonologiya; nutq apparati, ona tilining unli tovushlar tizimi. : Ona tilining vokalizmi va konsonantizmi.
REJA:

  1. Til – ijtimoiy hodisa.

  2. O‘zbek tili – davlat tili.

  3. Hozirgi o‘zbek adabiy tilining bo‘limlari.

  4. Milliy va adabiy til.

  5. Fonetikaning predmeti va vazifasi, fonetikaning bo‘limlari

  6. Fonema va fonologiya.

  7. Fonema variantlari.

  8. Unli va undosh tovushlarning o‘zaro munosabati

  9. Unli va undosh tovushlar tasnifi.

  10. Konsonantizm.

Mavzu bayoni: Til ijtimoiy hodisadir. Til kishilarning o‘zaro muloqotga kirishuvi va fikr almashuviga bo‘lgan ehtiyoj natijasida paydo bo‘lgan ijtimoiy hodisadir.
Til paydo bo‘lgandan keyin (bu, olimlarning taxminicha, ibtidoiy jamoa tuzumi davrida yuz bergan) jamiyat tez rivojlana boshlagan. Til jamiyat uchun, uning a’zolari bo‘lmish insonlar uchun xizmat qiladi, shuning uchun til ijtimoiy
hodisa hisoblanadi, ya’ni til yakka odamga emas, balki butun jamiyatga daxldor bo‘lib, shu jamiyat a’zolari yordamida shakllantirilib, rivojlanib boradi.
Shu tufayli ham tilning taqdiri jamiyatning taqdiri bilan chambarchas bog‘liq. Til bo‘lmasa, jamiyatning bo‘lishi mumkin emas, ya’ni til odamlarni jamiyat sifatida jipslashtirib turuvchi buyuk ne’matdir. Jamiyatsiz tilning mavjud bo‘lshi mumkin emas. Jamiyat a’zolari ham tilning yashashi, rivojlanishiga o‘z hissalarini qo‘shadi. Shu munosabat bilan o‘tgan asrning 80-90-yillaridagi o‘zbek tilining ahvolini eslash o‘rinlidir. Bu davrda o‘zbek tilining faoliyat ko‘rsatish doirasi juda torayib, uning yo‘q bo‘lib ketish xavfi paydo bo‘ldi.
Ana shunda jamiyatimizning ilg‘ or vakillari ona tilimizni himoya qilib, uning taqdiri uchun qayg‘urib, amaliy harakatlarni boshlashdi va buning natijasida 1989 yil 21-oktyabrda o‘zbek tiliga davlat tili maqomi berish haqidagi Qonun qabul qilindi. Aytish mumkinki, bu Qonunning qabul qilinishi istiqlol tomon qo‘yilgan dastlabki qadamlardan biridir.
Til tafakkur bilan, kishining fikrlash faoliyati bilan chambarchas bog‘liq. Har qanday fikr til materiallari asosida shakllanadi.

Download 49.26 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling