1. Ҳазм қилиш типлари. Оғиз бўшлиғида ҳазм қилиш

Сийдик ҳосил бўлиш жараёнлари, уларнинг бошқарилиши.

Siydik hosil bo`lishida buvraklarning qon bilan ta‘minlanishi katta ahamiyatga ega.
Buyrak arteriyalari aortaning qorin qismidan chiqib, u yerda qon bosimi yuqori bolishinita‘minlaydi. Kalta buyrak arteriyalari bir necha marta bolinib, koptokclialarga qon olibkeluvchi tomir (vas afferens) shaklida Idrib boradi Bu tomir 20—‘0 dona kapillyargabolinib., Malpigi koptokchasini hosil qiladi. Kapillyarlar yig'indisi — vas efferens qonnikoptokchadan olib ketadi.
232Odamning ikkala buyragi arteriyasidan 1 daqiqada 1200 ml qon yoki organizmdagihamma qonning 20—25% oqib o‘tadi. Buyraklar massasi tana massasining faqat 0,‘3%tashkil qilishini eslasak, qon bilan ta‘minlaraishnmg naqadar katta ekani yaqqol bilinadi.Buyraklarning qon bilan ta‘mmlanishidagi yana bir muhim xususiyati shundaki, a‘zotomirlarining o‗z-o‘zini boshqarish qobiliyati juda mukammal: umumiy arterial qonbosimi 90—190 mm s. a da o'zgarishda ham buyrak arteriya laridan oqib o'tuvchi qonmiqdori o‘zgarmaydi.Koptokchadan sal uzoqlashib, qonni olib ketuvchi tomir yana kapilyarlarga bo`linadiva proksimal hamda distal burama kanalchalar atrofida qalin kapillyarlar to‘rini hosilqiladi. Demak, buyraklarda qonning ko‘p qismi kapillyarlardan ikki marta, awalkoptokchalarda, keyin kanalchalar atrofida o‘tadiYukstamedullyar nefronlarning qonni olib ketuvchi tomiri kapillyarlarga bolinmaydi.bu tomir bevosita maglz moddaga o‘tadi
Siydik hosil bolishida nefronning hamma qismi ishtirok etadi. Bu jarayon
koptokchalarda filtrlanish yo`li bilan birlamchi siydikni hosil bolishidan boshlanadi.Buyrak kanalchalari va yig‘uvchi naylardan olayotganida siydik tarkibi o'zgaradi: suv vaba‘zi moddalar naylar devori orqali qonga qayta so'riladi, ba‘zi moddalar esa busuyuqlikka ajratiladi. Bu jarayon kanalchalardagi reabsorbsiya va sekretsiva deb ataladi.Shunday qilib, tashqariga chiqariladigan oxirgi siydik tarkibini uch jarayon belgilaydi— koptokchalardagi filtrlanish, kanalchalardagi reabsorbsiya va kanalchalardagisekretsiya.

7.