1. Ҳазм қилиш типлари. Оғиз бўшлиғида ҳазм қилиш

Нейрон - маснинг структур- функционал бирлиги.

Neyron nerv tizimining asosiy faoliy birligidir. Odamning miyasida 25 milliardga
yaqin neyronlar mavjud. Periferik nerv tizimiga kiruvchi tugunlarda nerv hujayralar soni25 million chamasida. Neyronlar bir-biridan o‘z shakli va katta-kichikligi bilan faarqqiladi. Ammo, u qaysi shaklda va kattalikda bo`lmasin, tuzilishi bo‘yicha to‘rt qismgabo`linadi. Neyronlarda tana (soma), dendritlar, akson va aksonning sinapsoldi oxirgitarmoqlari tafovut qilinadi (12 rasm).Neyron tanasida yadro, ribosomalar, endoplazmatik retikulum, Golji apparati,mitoxondriyalar joylashgan. Bu organellalar hujayraning hayotiy faoliyatini ta‘minlaydi.Bundan tashqari, neyron tanasida murakkab yuqori molekulyar moddalar sintezlanib,dendritlar va akson bo‘ylab o‘tkaziladi.Neyron tanasidan odatda bir nechta dandrit va bitta akson boshlanadi. Dendritlarkalta, ammo ko‘p va sershox bo`lganidan, membranasi ancha katta yuzaga ega. Bumembranada juda ko‘p sinapslar joylashgan. Dendritlarning asosiy ishi ta‘sirotlarni qabulqilish va paydo bo`lgan impulslarni somaga o‘tkazishdan iborat. Akson esa nervimpulslarining somadan ishchi a‘zoga yoki boshqa neyronlarga yetkazilishinita‘minlaydi.Dendritlar ta‘sirotlani qabul qilishga ixtisoslashgan. Shuning uchun oxirgi tarmoqlarimembranasida ma‘lum kimyoviy moddalarga sezgir maxsus oqsil moddalar –retseptorlar ko'p. Tuzilishi ancha murakkab bo`lgan maxsus retseptorlar ham uchraydi.Aksonlarning oxirgi tarmoqlarida maxsus organellalar – sinaptik pufakchalar mavjud.Pufakchalarda qo‘zg‘alishning o‘tkazilishini ta‘minlovchi moddalar – vositachilar(mediatorlar) bor.