1. Boshqaruv usullarining mazmun-mohiyati

VARIANT № 26

1.Tashkilot va uning raqobatchilarining raqobatbardoshligin tahlil qilish
2. Xalqaro mehnat taqsimoti yangi sifatining shakllanishi
3. Bozor iqtisodiyotini tartibga solish bo‘yicha davlat boshqaruv organlarining vazifalari va dastaklari
4. Tashkiliy va biznesni yuritishdagi innovatsiyalar
5. Keys. Iqtisodchilar xufyona iqtisodiyot kelib chiqishining iqtisodiy sabablarini bozor xo‘jaligi doirasida raqobat muammosi bilan bog‘lash mumkin, degan fikrni bildiradilar. Ular xufyona iqtisodiyotni nomukammal raqobatning bir shakli sifatida ko‘rish kerak, deb hisoblaydilar. Mukammal bozor munosabatlari shakllanib va rivojlanib borgani sari sog‘lom raqobat xufyona iqtisodiyotni siqib chiqaradi. Buning isbotini rivojlangan mamlakatlar iqtisodiyotida ko‘rish mumkin. Ularda xufyona iqtisodiyotning ulushi rivojlanayotgan va bozor iqtisodiyotiga o‘tayotgan mamlakatlardagiga qaraganda ancha past. Savollar: Xufyona iqtisodiyotni kelib chiqish sabablarining keyingi guruhiga nimalarni kiritishimiz mumkin? Bozor xo‘jaligidagi o‘zgarishlar bilan mavjud huquqiy baza o‘rtasidagi ziddiyatlar xufyona iqtisodiyot sub’ektlari uchun qanday imkoniyatni yaratib beradi?

Javoblar.
1-javob: Tashkilot — bu umumiy maqsad yoki maqsadga erishish uchun ongli ravishdagi faoliyatning muvofiqlashtirilgan kishilar guruhidir. Har qanday tashkilot yuqori daromad olishni maqsad qiladi. Shu orqali turli tashkilotlar o’rtasida raqobat vujudga keladi. Ya’ni bozorni, mijozlarni ko’proq egallashga harakat qiladi tashkilotlar.
Tashkilotning hayot sikli konsepsiyasiga muvofiq uning barcha faoliyati u tug‘ilishidan boshlab hayotini to‘xtash yoki tubdan modernizatsiyalash (takomillash) gacha qator bosqichlarni bosib o‘tadi. Ularning har biri ma’lum maqsadlar, belgilar, boshqarish uslubi vazifasi va mehnatni tashkil qilish kabi 5 fazadan iborat. 1-faza. Tashkilotning tug‘ilishi. Unda yashab qolishdan iborat bosh maqsadni belgilash; boshqarish uslubi inqirozi; asosiy vazifa, bozorga chiqish, mehnatni
2-faza. Bolalik va yoshlik. Asosiy xususiyatlar: bosh maqsad — qisqa muddatli foyda va tez o‘sish; qattiq rahbarlik hisobiga yashash; asosiy vazifa mustahkamlanish va bozorning ma’lum qismini egallash; mehnatni tashkil qilish, foydani rejalashtirish, xizmat va maoshni oshirish.
3-faza. Yetuklik. Bosh maqsad tizimli muvozanatli o‘sish va shaxsiy shakllanish; vakolatlarni berish orqali rahbarlik samaradorligi; asosiy vazifa —turli yo‘nalishlar bo‘yicha o‘sish; bozorni egallash, turli manfaatlarni hisobga olish, mehnatni tashkil qilish— taqsimot va kooperatsiya, shaxsiy natija uchun mukofot. 4-faza. Tashkilotning qarishi. Mohiyati bo‘yicha yetuklikning eng yuqori darajasi. Tashkilotning rivojlanishida bosh maqsad — erishilgan natijalarni saqlash, boshqarish sohasida samarali harakatlarni moslash orqali erishiladi; asosiy vazifa— barqarorlikni ta’minlash, mehnatni erkin rejimda tashkil etish, foydada qatnashish. 5-faza. Tashkilotning tiklanishi (qayta tug‘ilishi). Bosh maqsad — barcha funksiyalar bo‘yicha jonlanishni ta’minlash: jamoatchilik hisobiga o‘sish; bosh vazifa— yosharish; mehnatni tashkil qilish sohasida — ITTKI (ilmiy tajriba tadqiqot konstruktorlik ishlari) ni tatbiq qilish, jamoaviy mukofotlash.
Tashkilot tarkibi — bu boshqarish darajalarining mantiqiy o‘zaro munosabatlari va tashkilotni samarali maqsadga erishishga imkon beradigan shaklda tuzilgan funksional sohalardir. Barcha tashkilotlar bir-biridan ajratib turadigan yo‘nalishga ega (funksiyalar, uslub va prinsiplar, operatsiyalar murakkabligi va ish tartibi). Shuning bilan birgalikda ular barcha tashkilotlar uchun umumiy tavsifga ega. Biznesda tashkilotlarning ichki va tashqi muhitlari Har qanday tashkilotda bir turdagi ishni bajaruvchi kishilar birlashadi.