1. Bozor iqtisodiyotining asosiy belgilari quyidagilardan iborat

1. Rejalashtirish
2. Tashkil qilish
3. Motivatsiya
4. Nazorat
Rejalashtirish - faoliyat maqsadlarini , buning uchun zarur bo`lgan resurslarni aniqlash ,
maqsadlarga erishish usullarini ishlab chiqish , tashkilotni kelajakdagi rivojlanishini prognoz
qilish.
Tashkil qilish - tashkilot tuzilmasini shakllantirish , uni resurslar (moddiy, moliyaviy,
mexnat) bilan taminlash.
Motivatsiya - xodimlarni faollashtirish, iqtisodiy va ma’naviy jixatdan rag`batlantirish
hamda xodimlarning ijodiy salohiyatini rivojlantirish uchun sharoitlar yaratish yordamida
tashkilot maqsadlariga erishishni ko`zlab samarali ishlashga ruxlantirish.
Nazorat - ish natijalarini miqdoriy va sifat jixatdan baxolash hamda xisobini olish,
rejalarni , meyorlarni , qarorlarni korrektirovka qilish.
Menejment butun boshqaruv tizimining uzluksiz amal qilishi jarayonini ifodalaydi. U
mehnat jarayonining barcha xususiyatlariga ega. Umuman menejment jarayonini texnologiya
(qanday amalga oshiriladi), tashkil etish (kim va qanday tartibda) nuqtai nazaridan tavsiflash
mumkin. Menejment jarayoni mazmunining uch jihatini ajratish mumkin: texnikaviy, ishlab
chiqarish, iqtisodiy va ijtimoiy. Texnikaviy jihatdan - bu mahsulot ishlab chiqarish, metall
yoki neft ajratib olishni boshqarish; ishlab chiqarishda - bu ishlab chiqarishni tashkil etish
jarayoni, ya’ni bo‘linma, sex, korxonalar o‘zaro ta’sirini boshqarish, iqtisodiy jihatdan ishlab
chiqarish, ish kuchi va butun iqtisodiy munosabatlar tizimiga rahbarlik qilish, ijtimoiy jihatdan
- bu mehnat jamoasi ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish, insonni tarbiyalashdir. Menejment
jarayoni texnologiyasi menejment xodimlari tomonidan bajariladigan operatsiya va
amallardan iboratdir.Shunday qilib, menejment jarayoni rahbar va boshqaruv apparatining
qo‘yilgan maqsadlarga erishish uchun kishilarning birgalikdagi faoliyatini muvofiqlashtirish
boyicha maqsadli harakat qilishidir. Menejment faoliyatini amalga oshirish tartibiga ko‘ra
uni quyidagi bosqichlarga bo‘lish mumkin: maqsad, vaziyat, muammo, qaror qabul qilish.
Har bir ta’sir etishni amalga oshirishdan avval uning maqsadi aniqlanishi lozim, chunki
boshqaruv m a’lum maqsadga erishish uchun amalga oshiriladi.
Menejment vazifalari deganda boshqaruv bo‘yicha ma’lum masalalarni hal
etishga qaratilgan harakat yig'indisi tushuniladi. Menejment vazifalari, avvalo, boshqariluvchi
obyektning o‘ziga xos xususiyatidan kelib chiqadi. Ishlab chiqarish tarkibiga mos ravishda
quyidagilarni aks ettiruvchi vazifalar mavjud bo‘ladi:
- iqtisodiyotning tarmoq tarkibini;
- uning hududiy tarkibini;
- ishlab chiqarishning alohida unsurlarini.
Milliy xo‘jalikning tarmoq tarkibi menejment oldiga moddiy ishlab chiqarishni
boshqarish va nomoddiy ishlab chiqarishni boshqarish kabi vazifa qo‘yadi. Birinchi soha
tarkibida ishlab chiqarish va muomala sohalarini boshqarishni ajratadilar. Ishlab chiqarish
sohasini boshqarishga sanoat va uning tarmoqlarini boshqarish, qurilishni, tansport, aloqani
boshqarish vazifalari; muomala sohasini boshqarish vazifalariga - savdoni, m oliya, moddiy
texnikaviy ta’minot, madaniyat, ta’lim sohalarini boshqarishni qam-rab oladi.Ishlab
chiqarishni boshqarish vazifalarining hududiy tarkibiga respublika, viloyat, shahar, tuman
miqyosidagi menejment vazifalari kiradi. Ishlab chiqarishning boshlang'ich bo‘g'ini -
korxonani boshqarish muhim vazifadir.

9. Boshqaruv tamoyillari

Qonun - bu davlat hokimiyati tomonidan qabul qilingan, xamma uchun majburiy bo‘lgan
ijtimoiy xuquqiy norma va munosabatlarni belgilovchi rasmiy qoida. Masalan, Konstitutsiya
£zbekistonning asosiy qonunidir. To‘qqiz yillik majburiy ta’lim xaqida qonun va x.k.
Qonun - bu bajarilishi shart, majburiy bo‘lgan, norma, qoida tusiga kirgan talab, topshiriq
va shu kabilar, ya’ni jamiyatda, ijtimoiy guruh va shu kabilarda qabul qilingan odat tusiga kirgan
qoida, rasm, odat.