1. Бозор и=тисодиёти шароитида сифатни бош=ариш


-Мавзу: Махсулотни сертификатлашнинг ташкилий ху=у=ий асослари


Download 0.66 Mb.
bet29/49
Sana22.06.2023
Hajmi0.66 Mb.
#1647633
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   49
Bog'liq
Sifat menejmenti

8-Мавзу: Махсулотни сертификатлашнинг ташкилий ху=у=ий асослари
8.1. Махсулотни сертификатлаш тушунчаси ва мощияти
8.2. Сертификатлашнинг ма=сади ва вазифалари
8.1. Махсулотни сертификатлаш тушунчаси ва мощияти

Сертификатлаштириш сызи лотин тилидан олинган былиб, "ту\ри ишлаб чи=арилган" деган маънони билдиради. Махсулотнинг ту\ри ишлаб чи=арилганлигини билиш учун унинг меъёрий хужжатлардаги меъёрларга мослигини текшириш зарур. Бундай вазифани сертификация амалга оширади.


Белгиланган меъёрларга мос келишини текшириш учун синовлар ытказиш лозим. Синовлар техник операциялар былиб, махсулотнинг бир ёки бир неча тавсифномаларини ани=лашдап иборатдир. Синовлар синов лабораорияларида амалга оширилади.
Меъёрларга мослик даражасини систематик тарзда текшириш мъёрларга мослигини бахолаш дейилади. Сертификация махсулотнинг (жараённинг, хизматнинг) берилган талабларига мослигини исботловчи асосий ишончли усули хисобланади. Сертификация жараёнининг ташкил этувчилари, =оидалар, синовлар ва бош=алар =ўйидаги омилларга бо\ли= былади. Бу омилларга стандартлаш, сифат ва бевосита сертификацияга таълу=ли былган =онунчилик, сертификация объектининг ызига хос хусусиятлари киради.
Сертификациялаш масалалари билан унинг марказий органи шу\улланади ва бу органнинг вазифаларига =уйидагилар киради:
- Тизим устидан бош=арувни амалга ошириш;
- Фаолият устидан назоратни амалга ошириш ва бош=а органларга сертификацияни ытказиш быйича ху=у=ни бериш.
- Сертификацияни ытказишнинг =оидалари ва тартибини белгилаш;
- Сертификацияни амалга ошириш учун меъёрий хужжатларни тайёрлаш;
- Сертификация жараёнини амалга ошириш;
- Сертификациялаш жараёни устидан назорат ытказиш тартибини белгилаш.
Саноат корхоналарида ишлаб чи=арилаётган турли хил махсулотлар муайян сифат кырсаткичларига жавоб бериши керак. Сифат кырсаткичлари зса маълум белгиланган талабларга маълум стандартга ёки бош=а меъёрий хужжатларга мос келишини талаб этади.
Сертификатлаштириш деганда керакли ишончлилик билан махсулотнинг муайян стандартга ёки техникавий хужжатга мувофи=лигини тасди=лайдиган фаолият тушунилади.
"Сертификатлаштириш" тушунчаси биринчи марта Хал=аро стандартлаштириш ташкилоти Кенгашининг сертификатлаштириш масалалари буйича махсус =умитаси томонидан ишлаб чи=илиб, унинг "Сертификатлаштириш, сертификатлаштириш ва синов лабараторияларининг аккредитлаш сохаларидаги асосий атамалар ва уларнинг =оидалари" =ылланмасига киргазилган.
Хал=аро стандартлаштириш ташкилотининг =ылланмасида "сертификатлаштириш" атамасининг факатгина изохлари берилган:
-сертификатлаштириш умумий атама былиб, махсулот, технологик жараён ва хизматларнинг сертификатлаштиришда мувофи=ликни сертификатлаштиришда учинчи томоннинг =атнашиши тушунилади;
-сифат тизимини бахолаш сохасидаги тара==иёт сифат тизимини сертификатлаштириш быйича янги (таъминловчининг имкониятлариини сертификатлаштириш) тушунчасини заруриятини ту\дирмо=да.
Мувофи=лик атамаси махсулот, жараён, хизматга белгиланган барча талабларга риоя =илишни ыз таркибига олади. Бунда мувофи=ликни учта кыриниши – мувофи=лик баёноти, мувофи=ликни аттестациялаш, мувофи=ликни сертификатлаш белгилайди. Мувофи=лик баёноти деб етказиб берувчининг махсулот, жараён ва хизматларнинг ани= бир стандартга ёки бош=а меъёрий хужжатга тыла-тыкис мувофи=лиги ха=ида бутун масъулиятни ыз устига олганлигини баён этишга айтилади. Бу атамани сынги ва=тларда "ыз ызини сертификатлаштириш" тушунчаси билан алмашинаётгани =айд =илинмо=да. Ыз-ызини сертификатлаштириш деганда махсулот ишлаб чи=арувчи томон бутун маъсулиятни ызига олган холда сертификатлаштиришни ызи ытказади ва махсулотнинг керакли даражада сифатлилиги ха=идаги кафолотини ыз ичига олади. Бундай сертификатлаштириш фаолиятини ыз-ызини сертификатлаштириш деб юритилади.
Мувофи=лигини аттестациялаш учинчи томон тарафидан "синов лабораториясининг баёноти" тушунилиб, маълум намуна махсулотга былган талабларни белгиловчи маълум стандартлар ёки бош=а хужжатлар билан мувофи= эканлигини баён этишига айтилади.
Сертификатлаштириш деганда махсулот (буюм, товар) ёки хизмат муайян стандартга ёки техникавий шартларга мос келишини тасди=лаш ма=садида ытказиладиган фаолият тушунилиб, ушбу фаолият натижасида махсулот (буюм, товарнинг) сифати ха=ида истеъмолчини ишонтирадиган тегишли хужжат- сертификат берилади.
Яна бир зарур атамалардан бири "сертификатлаштириш тизими" =уйидагича таърифланади: Сертификациялаштириш тизими-мувофи=ликнинг сертификациялаштириш фаолиятини ытказиш учун иш тартиби =оидаларига ва бош=аларига эга былган тизимдир.
"Сертификациялаштириш тизими" атамасидан таш=ари Сертификатлаштириш схемаси тушунчаси киритилиб, уни =уйидагича таърифланади: Мувофи=ликнинг сертификатлаштирилишини ытказишдаги учинчи томон фаолиятининг таркиби ва тартиби". Сертификатлаштириш тизимларида =атнашувчи учта тушунча ты\рисида тухталиб ытамиз; сертификатлаштириш тизимидан фойдаланиш, сертификатлаштириш тизимида =атнашувчи ва сертификатлаштириш тизими аьзоси.
Сертификатлаштириш тизимидан фойдаланиш деганда сертификатлаштириш тизимининг =оидаларига мувофи= гувохнома талабгорига берилган сертификатлаштиришдан фойдаланиш имкониятлари тушунилади.
Сертификатлаштириш тизимида катнашувчи деб ушбу тизимнинг =оидаларига биноан фаолият кырсатадиган, лекин тизимни бош=ариш имкониятига эга былмаган сертификатлаштириш идораси тушунилади.
Сертификатлаштириш тизими аъзоси деганда ушбу тизимнинг =оидаларига биноан фаолият кырсаадиган ва тизимни бош=аришда =атнашадиган сертификатлаштириш идораси тушунилади.



Download 0.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling