1. Chuqur o‘qitish tushunchasi. Neyron tarmoqlarning nutq signallarini tanib olishga qo’llanilishi

Chuqur o‘qitish tushunchasi - bu sun’iy neyron tarmoqlari deb ataladigan miyaning tuzilishi va funktsiyasidan ilhomlangan algoritmlar bilan bog‘liq bo‘lgan mashina o‘rganishning kichik bir sohasidir.
1-rasm. Chuqur o’qitish pog’onasi
1. Chuqur o‘qitish tushunchasi

Chuqur o’qtitishda quyidagi mashinani o’qitish usullaridan foydalaniladi:

Chuqur o’qtitishda quyidagi mashinani o’qitish usullaridan foydalaniladi:

• regressiya - o’qituvchili (supervised) o’qitish usuli hisoblanib, o’qitish natijasida qurilgan model doimiy qiymatlar qabul qiladi
• sinflashtirish - o’qituvchili (supervised) o’qitish usuli hisoblanib, o’qitish natijasida qurilgan model biron sinfga tegishli yoki tegishli emaslik haqidagi qiymat qabul qiladi
• klasterlash (Segmentlash) - o’qituvchisiz (unsupervised) o’qitish usuli hisoblanib, o’qitish natijasida model oxshash xususiyatlarni aniqlashga oid qiymatlarni hisoblaydi.

2-rasm. Chuqur o’qtitish bosqichlari.
Mashinani Chuqur o’qtitishda mashinani o’qitish usullaridan foydalanish uqur o'qitish
Mashinani o’qitish bu modelni qurib olish uchun amalga oshiriladigan o’qitish jarayoni
Chuqur o’qitish bu bir nechta qatlamdan iborat bo’lgan NT qurish va o’qitish jarayonidir
Neyron tarmog’i bu modelni tezroq va aniqroq qurib olish uchun amalga oshiriladigan jarayon
Mashinani chuqur o'qitish
3-rasm. Chuqur o’qitish.
2. Neyron tarmoqlarning nutq signallarini tanib olishga qo’llanilishi
2.1. Zamonaviy nutqni tanish tizimlariga qo’yiladigan asosiy talablar
Nutqni avtomatik tanish masalalari ko’pgina parametrlar asosida xarakterlanadi. Bu parametrlarga nutqni uzatish kanalining xususiyati, lug’at hajmi, nutqning o’zgaruvchanligi, nutq atrofidagi xalaqitlar darajasi, kiruvchi nutqning tipini (ajratilgan/uzluksiz) kiritish mumkin [1].
Ma’lumki, ajratilgan so’zlarni tanib olish uchun diktor so’zlar orasiga qisqa to’xtalishlar qo’yishi kerak. Bu jarayon umumiy nutqning 30% vaqtni egallaydi. Shuning uchun ham nutqni tizimga kiritishni sekinlashtiradi va tabiiylikni pasaytiradi. Uzluksiz nutqda esa bunday qisqa to’xtalishlarni qo’yish talab qilinmaydi. Tabiiy nutqning bosma matndan yoki sun’iy signallardan farqi shundaki uni sodda tartibda elementlarga (fonemlar, so’z, iboralarga) ajratib bo’lmaydi. Chunki uning aniq bir fizik chegarasi mavjud emas. Ularni faqat tinglovchi ongli ravishda ajratib olishi mumkin. Lekin bu jarayonni texnikaga tushuntirish murakkab ko’p bosqichli jarayondir.