1 Davlat va huquq nazariyasining predmetini

4. Yuridik fanlar quyidagi tarzda klassifikatsiya (tasnif) qilinadi:
a) tarixiy-nazariy-huquqiy fanlar (davlat va huquq nazariyasi, davlat va huquq tarixi, siyosiy-huquqiy ta'limotlar tarixi va hokazo);
b) maxsus yoki tarmoq huquqiy fanlar (masalan, fuqarolik huquqi, jinoyat huquqi, mehnat huquqi, ma’muriy huquq, konstitutsiyaviy huquq, moliya huquqi, yer huquqi, jinoyat-protsessual huquqi va boshqalar);
v) amaliy yuridik fanlar (masalan, kriminalistika, kriminologiya, sud tibbiyoti, sud statistikasi, sud buxgalteriyasi va hokazo).

5. davlat va huquq nazariyasi ijtimoiy fanlar tizimida quyidagi xususiyatlar
bilan tavsiflanadi: birinchidan, davlat va huquq nazariyasi ijtimoiy fanlar
jumlasiga kiruv- chi huquqshunoslikning tarkibiy qismidir. U huquqshunoslikka
nisbatan xususiylik, boshqa ijtimoiy fanlarga nisbatan esa alohidalik kasb etadi;
ikkinchidan, davlat va huquq nazariyasi ham boshqa ijtimoiy fanlar singari jamiyat
ijtimoiy ehtiyojlarining mahsuli sifatida paydo bo‘lgan. U boshqa ijtimoiy fanlar
bilan birgalikda davlat va huquqqa tegishli voqea- hodisalar va jarayonlarni har
tomonlama o‘rganadi, boshqa fanlarning metodlaridan, to‘plagan bilimlaridan
foydalanadi. 0 ‘z navbatida, davlat va huquq nazariyasi ijtimoiy fanlarni davlat va
huquqqa oid aniq ma’lumotlar bilan ta’minlab, ularni nazariy va amaliy bilimlar
bilan qurollantiradi; uchinchidan, davlat va huquq nazariyasi huquqshunoslik fani
orqali davlat va huquq bilan shug‘ullanayotgan har qanday ijtimoiy fan sohasining ilmiy tadqiqot mavzusidan munosib o‘rin egallaydi
6. Davlat va huquq nazariyasining sohaviy huquqiy fanlar bilan nisbati.
Yuridik fanlar — ijtimoiy hodisa sifatida davlat va huquqning tushunchasi,
mohiyati, tasnifi, kelib chiqishi, rivojlanishi va amal qilinishining umumiy
va maxsus qonuniyatlari to‘g‘risidagi huquqiy bilimlar tizimidir.
Barcha yuridik fanlar diqqat markazida davlat va huquq asosiy o ‘rin
egallaydi. Ayni paytda, har bir yuridik fan davlat va huquqning muayyan
tomonlarini, muayyan jihatlarini o‘rganadi. Shuning uchun huquqshunoslik fanlarining har bir tarmog‘i o‘zining mustaqil predmetiga ega.
Davlat va huquq nazariyasini barcha huquqiy fanlar bilan birgalikda
o ‘rganish bu fanning predmeti, ahamiyati va rolini yanada oydinlashtiradi. Barcha yuridik fanlarning ham o‘rganish sohasi va umumiy obyekti —
davlat va huquqdir. Har bir sohaviy huquqshunoslik fani davlat va huquq
masalasiga o‘ziga xos yondashadi, ularning har biri o‘zining tadqiqot
obyekti va predmetiga ega.
davlat va huquq nazariyasi yuridik fanlar tizimida umumiy, fundamental va metodologik fan sifatida namoyon bo‘ladi. Davlat va huquq
nazariyasining boshqa huquqiy fanlar bilan aloqasi ana shundan kelib
chiqadi. Davlat va huquq nazariyasi maxsus va amaliy-huquqiy fanlarning
aniq materiallariga tayanadi, ularni nazariy jihatdan umumlashtiradi.
Umumiy va fundamental fan sifatida huquqshunoslikning asosiy tushunchalari va qoidalarini shakllantiradi.