1 Davlat va huquq nazariyasining predmetini

7. Davlat va huquq nazariyasi avvalo ijtimoiy fan sifatida maydonga chiqadi. Chunki, u ijtimoiy tuzumni, jamiyat hayotida davlat va huquqning o‘mi, ahamiyati va vazifalarini tahlil etadi. Eng asosiysi, davlat ham, huquq ham ijtimoiy hodisalardir.

8. Гносеологик функция. Ушбу функция билишнинг табиатига,
унинг реал муҳитга муносабатини ўрганишга қаратилган.

9. Онтологик функция. Онтология – бу ижтимоий ҳаёт ҳақидаги
қарашлар. Бунда унинг принциплари, тузилиши ва қонуниятлари
ўрганилади. Давлат ва ҳуқуқ назарияси ушбу функцияни бажара туриб,
давлат ва ҳуқуқ қандай ва нима учун юзага келди, бугунги кунда ушбу
ҳодисалар қандай қонуниятлар асосида намоён бўлмоқда ва келажакда
уларнинг ривожланиш тенденциялари қандай кечади деган саволларга
жавоб беради.

10. Nazariy bilish (evristik)' funksiyasi. Davlat va huquqni bilish turli darajada boiishi mumkin. Ba’zan u davlat va huquqni izohlash yoki tushuntirishdangina (ontologik funksiyadan) iborat bo‘ladi. Lekin davlat va huquq nazariyasi bu bilan cheklanmaydi, balki o‘rganilayotgan obyekt- ning mohiyatiga chuqur kirib borish orqali yangi qonuniyatlarni ochadi, yangi bilimlarni hosil qiladi. Masalan, davlat va huquq rivojlanish qonuniyatlarining ochilishi, davlatning iqtisodiy rolini izohlash, huquqiy tartibga solishning yangi mexanizmlarini shakllantirish va hokazo. Nazariy bilish funksiyasini amalga oshirish tufayli davlat va huquq nazariyasi davlat-huquqiy voqeliklarni chuqur va mukammal o‘rganish asosida ularning xarakterli belgilari va muhim xususiyatlarini ta’riflab beradi. Davlat va huquqni xuddi shu tarzda tadqiq etish davlat va huquqning kelgusi rivojlanishi haqida ilmiy bashoratlar qilish imkoniyati- ni beradi. Umuman olganda mazkur fan ilmiy-huquqiy dunyoqarashni shakllantirish funksiyasini bajaradi.
11. Metodologik funksiya. Davlat va huquq nazariyasi yuridik fan sohala- riga nisbatan metodologik funksiyani bajaradi. Chunki, har qanday metod — amaliy izlanishga yo‘naltirilgan nazariyadir. Nazariya fani voqe- likni qanchalik tolg‘ri aks ettirsa, u bilishning metodi sifatida shunchalik samarali boiadi. Davlat va huquq nazariyasi davlat, huquq, qonunchilik, huquqiy munosabat, huquqiy javobgarlik kabi tushunchalami ishlab chiqadi. Mazkur nazariy tushunchalar tizimi davlat va huquqqa oid masalalar haqida yangi ilmiy bilimlarni ya rat ish uchun poydevor bo‘lib xizmat qiladi. Shuning uchun ham davlat va huquq nazariyasi ishlab chiqqan ilmiy tushunchalar, kategoriyalar, ta’riflar, prinsiplar va qoidalar huquq sohalarini o‘rganuvchi boshqa fanlar uchun metodologik asos bo4ib xizmat qiladi.