Davlat tashkilotlari — bevosita ishlab chiqarish hamda ta ’minot bilan shug‘ullanuvchi davlat idorasi hisoblanib, davlat uchun strategik aham iyatga ega bolgan funksiyalarni bajaradi. M azkur tashkilotlarning asosiy
qismini davlat o‘z monopoliyasida qoldiradi. M etro, tramvay, trolleybus,
elektr energiyasi tarm og‘ini boshqarish, aloqa tizimi shular jumlasidandir.
Davlat muassasalari — davlat organlari kabi hokimiyat vakolatiga ega
boMmay, davlatning oldida turgan umumijtimoiy vazifalarni bajaruvchi
idoralar, masalan, kasalxonalar, maorif, teatr va boshqalar. Ushbu muassasalar hokimiyat vakolatiga ega bo‘lmasa-da, lekin jam iyat oldida turgan
ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lgan muhim vazifalarni bajaradilar.
174. Ҳокимият ваколатлари тақсимланиши принципи мазмунини
тавсифлочи қуйидаги жиҳатларни кўрсатиб ўтиш мумкин:
демократик давлатларда ҳокимиятнинг қонун чиқарувчи, ижро
этувчи ва суд тармоқлари ўзаро ягона давлат механизми билан
чамбарчас боғланибгина қолмай, балки улар нисбатан мустақил ҳамдир;
қонун чиқарувчи, ижро этувчи ҳамда суд функцияларини амалга
оширувчи давлат органлари ўртасида ҳокимиятларнинг муайян нисбати
мавжуд бўлади ҳамда чекловлар ва мувозанат тизими амал қилади.
Ҳокимият ваколатлари тақсимланиши принципи давлат ва
ҳуқуқ назариясининг асосий категорияларидан бири бўлиб, унга кўра
ягона давлат ҳокимияти мустақил ва бир-бирига бўйсунмайдиган қонун
чиқарувчи, ижро этувчи ва суд ҳокимиятига бўлинади (улар билан бир
қаторда баъзан таъсис этувчи, сайловчи ва назорат ҳокимияти ҳам
ажратилади). Ушбу принципнинг вазифаси давлат ҳокимияти
тўлалигича бир шахс ёки орган қўлида жамланишига йўл қўймасликдан
175.
176. Davlat mexanizmi (apparati)ning tashkil etilishi va faoliyat yuritishi
muayyan rahbariy gboyalar, qoidalar, ya’ni prinsiplar asosida amalga
oshiriladi. Davlat mexanizmining prinsiplari ularning to ‘g‘ri faoliyat yuritishida yo‘llanma beruvchi vazifani o‘taydi. Shuningdek, mazkur prinsiplar davlat apparatining harakat doirasi va mezonini belgilab beradi.
Davlat mexanizmi faoliyati va uni tashkil etishning asosiy prinsiplari:
Do'stlaringiz bilan baham: |
