1. Enzimologiya fanining rivojlanish tarixini va bosqichlarini yozing

14. Izofermentlar va multifermentlar hamda ularga misollar yozing.
Izofermentlar
Izofermenlar – bu fermentlar molekulyar va genetik informastiya jihatdan
bir xil tuzilgan o’xshashdir. Izofermentlar molekulyar massasi, aminokislota
tarkibi, termik stabilligi, optimal p, substratning o’ziga xosligi bilan farq qiladi.
Masalan, kreatinkinaza fermenti M va B kichik bo’limlardan tashkil topgan
izomerik shakllaridir.
Kreatinkinaza-1 V tipi miya hujayralarida uchraydi;
Kretinkinaza-2 M va V tipi miokarda faollikka ega bo’ladi;
Kreatinkinaza-3 asosan M tipi bo’lib sklet hujayralarida uchraydi.
Multiferment kompleksi
Multiferment majmuasida bir nechta fermentlar bitta kompleksga birlashib,
reakstiyalarni borishini amalga oshiradi, unda reakstiyalar ketma ket tarzda amalga
oshiriladi.
Masalan, piruvat degidrogenaza majmuasi (piruvat degidrogenaza) piruvatni
astetil-KoA ga aylantiradi.
15. Raqobatsiz ingibitorlar va ularga reaksiyalarni yozing.
Рақобатсиз ингибиторлар субстрат билан ўхшашликка эга эмас.
Улар фермент фаол марказининг каталитик гурухларига боғланади ёки
фаол марказдан ташқаридаги қисми билан боғланиб, фаол марказнинг
конструкциясини субстрат боғланишига тўсқинлик қиладиган тарзда
ўзгартиради. Рақобатсиз ингибиторлар субстратнинг уланишига
таъсир қилмагани учун рақоьатли ингибиторлардан фарқ қилади,
фақат ферментларнинг шаклини ўзгартиради:
E + S + I → ESI
Рақобатсиз ингибиторлар оғир метал ионларини ўз ичига олади:
симоб, қўрғошин, кадмий, мишяк. Улар ферментнинг каталитик
майдонига кирувчи SH-гурухларини тўсиб қўяди. Рақобатсиз
ингибиторларни рақобатли ингибиторлар каби субстратни
концентрациясини ошириш йўли билан ажратиб бўлмайди. Оғир
металлар фақат кичик концентрацияларда ингибиторлик қилади.
• Е–SH + ICH2CОNH2 → E–SCH2 –CОNH2 + HI (фермент) (йод
ацетатамид) фермент ингибитор комплекси.