1. Fasafaning predmeti

25.Тасаввуф таълимотининг асосий мазмун ва моҳияти. Марказий Осиёдаги сўфийлик мактаблари таълимотлари.
Markaziy Osiyoda ilk o‘rta asrlar davrida keng tarqalgan islom dini, islomiy ta’limotlar, tasavvuf falsafasi, imom
Abu Hanifa, imom Buxoriy, imom Termiziy, imom Moturidiy va imom Burxoniddin Marg‘inoniylar g‘oyalari, Muso al-Xorazmiy va Ahmad al-Farg‘oniy tadqiqotlarida ilgari surilgan tabiiy-ilmiy g‘oyalar, Forobiy, Beruniy va Ibn Sinoning tabiiy-ilmiy qarashlari, fandagi yangi yo‘nalishlar birinchi galda musulmon Sharqi, qolaversa, butun jahon tabiiy-ilmiy va falsafiy tafakkurining ravnaqiga hayotbaxsh ta’sir ko‘rsatdi.
26. Темурийлар даврида фан, ижтимоий-фалсафий фикрлар тараққиётига ҳисса қўшган олимлар. Мирзо Улуғбекнинг табиий-илмий ғоялари. temuriylar davrida ilm-fan taraqqiyotiga hissa qo'shgan olimlar: shoirlar: Lutfiy, Binoiy, Davlatshoh Samarqandiy, Haydar Xorazmiy, Durbek, Hofiz Xorazmiy, Yaqiniy, Hiloliy, Ismat Buxoriy, Atoiy; tarixchilar: Abdurazzoq Samarqandiy, Hofizi Abru, Fosix Havofiy, Sharafiddin Ali Yazdiy, Nizomiddin Shomiy, Mirxond, Xondamir; mantiq ilmi: Tafaftazoniy. Ulug‘bekning ulkan ishlaridan biri uning Samarqandda, Ko‘xak tepaligida, Obi Rahmat arig‘ining bo‘yida, rasadxona barpo etganligidir. Ushbu rasadxona qurilishi 1424-yilda boshlanib, 1429-yilda tugallandi. Olimning eng muhim asari «Ziji jadidi Ko‘ragoniy» deb ataladi. Undan tashqari, Ulug‘bek matematikaga oid «Bir daraja sinusni aniqlash haqida risola», astronomiyaga bag‘ishlangan «Risolayi Ulug'bek» va tarixga oid «To‘rt ulus tarixi » kit.ob1a.rini yozdi. Ulug‘bek mantiq ilmi, fiqhshunoslik, musiqa va adabiyot nazariyasini yaxshi bilar edi. Olimning «Ziji» ikki qism, muqaddima va 1118 yulduzning o‘rni va holati aniqlab berilgan jadvallardan iborat.
27. Абдурахмон Жомий ва Алишер Навоий ижодида гуманизм ғоялари.
Barcha musulmon mutafakkirlari kabi Jomiy ham Xudo abadiy, mutlaq va dunyodagi hamma narsalarning sababchisidir, Xudo mavjud bolganda, borliq yo‘q edi, dunyo o‘zining boshlanglchini Ollohdan olgan, demak, Xudo hamma narsaning yaratuvchisidir, deb hisoblaydi. Jomiyning falsafiy qarashlari uning insonparvarlik g‘oyalari bilan chambarchas boglanib ketadi. Mutafakkirning ko‘pgina asarlarida inson, adolat, muhabbat, ezgulik g‘oyalari tasvirlanadi. Jomiy naqshbandiylik ta’limotiga e’tiqod qilib, uning nazariy va amaliy jihatlarini rivojlantiradi. Navoiyning ijodi falsafiy fikrlarga boy bolib, unda jamiyat va inson munosabati, insonning baxt-saodati, komil inson va fozil jamoa, ta’lim-tarbiya haqidagi fikr-o‘ylari o‘z ifodasini topgan. Shoir ijtimoiy-falsafiy qarashlarining muhim xususiyati shundan iboratki, unda falsafiy fikrlar majoziy tarzda, badiiy o‘xshatish va ramziy iboralar yordamida, zohiriy va botiniy ma’nolarda bayon qilinadi. Navoiyning ijodiy merosida insonparvarlik va komil inson g‘oyasi muhim o lin n i egallaydi. Navoiyning yaxshilik, ezgulik, muhabbat, do'stlik, adolat, tinchlik, osoyishtalik va boshqa go‘zal fazilatlar, ma’naviy-axloqiy qadriyatlar to‘glisidagi qimmatli fikrlari, nasihatomuz so‘zlari respublikamiz mustaqillikka erishgandan so‘ng ham barkamol insonni tarbiyalashga xizmat qilmoqda.