1. Fizika tarixi fanining predmeti, vazifalari va tadqiqot usullari

3. Fan taraqqiyotining asosiy bosqichlari va uning tarixini davrlashtirish.
Fizika fanini rivojlanish tarixi o’rganish bir qator bosqichlarda amalga oshiriladi:
– ma’lumotlar yig’ish
– analitik ma’lumotlar orasidagi bog’lanish va sabablar
- analitik natijalarni umumlashtirish va fandagi asosiy qonunlarni ochish
Fizika tarixi fani bu fan haqidagi fandir. Fizika tarixini bilishdan oldin talabalar fanni, undagi qonuniyatlarni yaxshi bilishlari talab etiladi. Shu bilan birgalikda fan talabalarni fikrlash doirasini rivojlantirish va g’oyaviy tarbiyalash vazifalarni ham bajarish kerak. Fizika fani rivojlanish tarixini quyidagi davrlari uning rivojlanishiga qarab o’rganib boriladi.
1.Fizik tushunchalarning shakillanish davri
a) antik davr fizikasi (eramizdan oldingi III asrga qadar bo’lgan davr)
b) O’rta asr fizikasi (III-X asr)
v) Geliosentrik sistema uchun kurash(X-XVI asr )
2. Fizikaning fan sifatida shakllanish davri Fizikaning fan sifatida shakllanish davri sifatida odatda 17-asr boshidan 18-asr oxirigacha boʻlgan davr deb taʼriflanadi. Bu vaqtda fizikaning poydevori qo'yildi, u mustaqil fan sifatida shakllandi.
3. «Klassik» fizika davri. Taxminan 1800 yildan boshlab, u 1912 yilgacha davom etdi va atrofimizdagi dunyo va materiya tuzilishi haqidagi tushunchamizni tubdan o'zgartirgan kvant va relyativistik tushunchalarning paydo bo'lishi bilan yakunlandi.
4.Zamonaviy fizika shakllanishi davri
a) Elektron nazariya va elektrodinamikaning rivojlanishi.b) Eynshteyning nisbiylik nazariyasi
v) Atam va yadro fizikasining rivojlanishi.g) Fizikaviy inqilobning birinchi bosqichi Rezerford-Bor nazariyalar, kvant mexanikaning rivojlanishi.d) yadro fizikasining rivojlanishie) Qattiq jismlar fizikasining rivojlanishij) Nanotexnologiyalar fizikasi
4. Fizikaviy bilimlaning shakillanishi.
Fan va madaniyatning ilk markazlari Mesopotamiya, Hindiston, O’rta Osiyo va Xitoy hisoblanadi.ma’lumki to'plangan bilim va amaliy ko'nikmalar avloddan-avlodga o'tib, kelajakdagi fanning dastlabki asoslarini tashkil etdi.Bobil matematikasi va astronomiyasi yuksak darajaga yetganPifagor teoremasini bilishgan, kvadratlar va kvadrat ildizlarni, kublar va kub ildizlarni hisoblashgan, tenglamalar va kvadrat tenglamalarni yechish usullarini bilishg an. Ekliptikani o'n ikkita zodiak turkumiga bo'linishgan.Bobilda matematik bilimlarning asosi yaratildi, birinchi navbatda, sonning asosiy g'oyasi va raqamlar ustida asosiy operatsiyalar shakllandi; Geometriyaning poydevori qo'yildi; Inson birinchi marta yulduzli osmonni, Quyosh, Oy va sayyoralarning harakatlarini tasvirlab berdi; Osmon jismlarini kuzatishni o‘rgandi va vaqtni o‘lchash asoslarini yaratdi; Alifbo yozuviga asos soldi.Bobilliklar aniq o'lchash usullarini ishlab chiqdilar. Ular quyosh va suv soatlaridan foydalangan 1sussu= 1/6 sutka, 1mina 1sussu vaqtda oqib tushgan suv og’rligi
Qadimgi Hindistonda qarashlar
7rakatsizlik ("u-vey"); Imperator muqaddas shaxs, fakat u xudolar va yuqori kuchlar bilan ma’naviy aloqada bo’la oladi; Imperator shaxsi orqali Xitoy va butun insoniyatga «De»-tetiklantiruvchi kuch va ne’mat o’tadi; Qadimgi Sharq fanining ulkan xizmatlariga qaramay, Qadimgi Yunoniston zamonaviy fanning haqiqiy vatani bo'ldi. Aynan shu yerda nazariy fan paydo bo'ldi, dunyo haqidagi ilmiy g'oyalarni ishlab chiqdi, ilmiy usul shu yerda rivojlandi. Bitta ilmiy dalil topish men uchun butun Fors shohligiga egalik qilishdan ko'ra ko'proq narsani anglatadi (Demokrit). Aristotel ta’biri bilan aytganda, birinchi olimlar faylasuflar, ya’ni “donolikni sevuvchilar” deb atala boshlandi va yunon jamiyatida donolik o‘qituvchilariga ehtiyoj paydo bo‘ldi, ularni qondirish uchun olim va o‘qituvchilik kasbi paydo bo‘ldi. Platon akademiyasi va Aristotel litseyi jahondagi birinchi ta’lim va ilmiy muassasalar, zamonaviy oliy ta’limning peshqadamlari edi.Afsonaga ko'ra, Akademiyaga kirish eshigi tepasida "Matematikani bilmagan odam kirmasin" degan yozuv bor edi.