1-Keys «Kimyo-farmatsevtika ishlab chiqarish jarayonlari va apparatlari» fanining mazmuni va kelib chiqishi

Savol: Nam havoning asosiy xossalarini tushuntiring.
3. Sanoatda turli tipdagi quritish qurilmalari ishlatiladi. Quritkichlar bir-biridan turli belgilari bilan farq qiladi. Nam materialga issiqlik berish usuliga ko‘ra qurilmalar konvektiv, kontaktli va boshqa turdagi quritkichlarga bo‘linadi. Issiqlik tashuvchi sifatida havo, gaz yoki bug‘ ishlatilishi mumkin.
Savol: Sanoatda ko‘proq qaysi turdagi quritgichlar ishlatiladi? Ularni tuzilishi va ish prinsipini tushuntiring.

25-KEYS
Kristallanish
1. Eritma yoki suyuq qotishma tarkibidagi qattiq fazani kristallar holida ajratib olish jarayoni kristallanish deb ataladi. Kristallanish jarayoni eritishning teskarisi hisoblanadi. Ikkala jarayon ham qattiq faza — suyuqlik sistemasida yuz beradi. Kristallanish jarayoni odatda suvli eritmadagi kristallanishi lozim bo‘lgan moddaning eruvchanligini kamaytirish orqali, ya’ni uning temperaturasini o‘zgartirish yoki erituvchining bir qismini bug‘latish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Suyuq qotishmalardan kristallarni ajratib olish uchun esa ular sovitiladi.

Kristallanish jarayoni eritmadagi qattiq faza eruvchanligining o‘zgarishiga asoslangan. Temperatura ortishi bilan modda­larning eruvchanligi ko‘payib, ular yaxshi eruvchanlik xususiyatiga ega bo‘ladi. Temperatura ortishi bilan ba’zi moddalarning eruvchanligi kamayib ketadi va ular yomon eruvchan moddalar hisoblanadi.

Savol: Kristallanish moddalarni ajratishning boshqa usullariga nisbatan qanday afzalliklarga ega?

2. Sanoatda kristallanish jarayonini amalga oshirish uchun turli qurilmalar ishlatiladi. Ishlash prinsipiga ko‘ra kristallizatorlar bir necha turga bo‘linadi: 1) erituvchining bir qismini bug‘latish yo‘li bilan ishlaydigan kristallizatorlar;

2) eritmani sovitish bilan ishlaydigan kristallizatorlar;

3) sovituvchi qurilmasi bo‘lmagan vakuum — kristallizatorlar;

4) mavhum qaynash qatlamli kristallizatorlar.

Barabanli kristallizator:

1 — bandajlar; 2 — tojli shesternya; 3 — qobiq; 4 — g‘ilof; 5 — tayanch g‘ildirakchalari.

Vakum-kristalizator: 1-bug‘latgich; 2-barometrik turba; 3- yig‘gich; 4-nasos; 5- eritma beruvchi truba; 6-sirkulyasiya trubasi; 7-kristallardan ajralgan eritma chiqadigan patrubka.

Savol: Barabanli va vakuum — kristallizatorlarni tuzilishi va ish prinsipini tushuntiring?