1-laboratoriya ishi: Universal laboratoriya stendi bilan tanishish. Om qonunini tadqiq etish. Ishning maqsadi

Real mustaqil kuchlanish va tok manbalarining xarakteristikalari 
tadqiqoti. 
1.1
 
. Nazariy ma’lumotlar. 
Elektr zanjiri (EZ) elementlari aktiv va passiv bo‘lishi mumkin. Elektr 
energiya ishlab chikaradigavn elementar aktiv elementlarga misol bo‘la oladi. EZN 
da ideallashtirilgan mustaqil va nomustakil tok va kuchlanish manbaalari 
ko‘llaniladi. 
Uchlardagi kuchlanish undan okib o‘tayotgan tokga bog‘likligi bo‘lmagan 
manba mustakil kuchlanish manbai (2.1 - rasm) deb ataladi. Bunday manbaaning 
ichki karshligi nolga teng.
2.1-rasm. Mustaqil kuchlanish manbalarining belgilanishi. 
Standart a) Rassiya. b) AQSH. v) Germaniya. 
Tok kuchi uchlaridagi kuchlanishga bog‘lik bo‘lmagan manba mustakil tok 
manbai (2.2 - rasm) deb ataladi. Bunday manbaaning ichki qarshiligi cheksizlikka 
teng.

---

2.2-rasm. Mustaqil tok manbalarining belgilanishi. 
Standart a) Rassiya. b) AQSH. v) Germaniya. 
Tashki tavsif (tok va kuchlanishning asosiy tavsifi) bo‘lib, u qutblardagi 
kuchlanishning undan okib o‘tayotgan tokka bog‘lanishini ifodalaydi U(I). 
Ideallashtirilgan tok va kuchlanishning tashki tavsiflari. 2.3. - rasmda keltirilgan. 
2.3—rasm. O‘zgarmas a —kuchlanish, b —tok manbalarining
Ideallashtirilgan nomustaqil energiya manbalari mustaqil manbalardan farqli 
ravishda bir juft emas, balki ikki juft qutblarga ega bo‘lib, bular boshqaruvchi 
kirish va chiqish uchlaridir, ya’ni nomustaqil manbalar to‘rtqutbliklardir. 
Nomustaqil manbalar nomustaqil tok manbai va nomustaqil kuchlanish manbaiga 
ajratiladi (2.1 — jadval). 
2.1 —jadval. 

---

Ki proporsionallik koeffitsienti bo‘lib, u manbaning turiga qarab, qarshilik 
o‘lchov birligIga (TBBKM), o‘tkazuvchanlik o‘lchov birligiga (KBBTM)ega 
bo‘lishn yoki o‘lchov birligiga ega bo‘lmasligi mumkin. Agar bunday manbaning 
boshqaruvchi ta’siri nolga teng bo‘lsa, u holda bunday manbaning chiqishidagi tok 
yoki kuchlanish nolga teng bo‘ladi. Har bir aktiv element (passiv elementga mos 
ravishda) faqat bitta parametr bilan xarakterlanadi, bu uning chiqish uchlaridagi 
tok yoki kuchlanishidir.2.2- jadval 
Boshlang‘ich hisob uchun berilgan ma’lumotlar