Qor ko’chkisi
Qor ko’chkisi – tog’larning tik yonbag’irlarida qor massasining ag’darilib yoki sirpanib tushishi qor ko’chkilari dеb ataladi. Qorning ustki qismi biroz muzlagan bo’lib, uning ustiga qalin qor yog’sa va ma'lum sabablarga ko’ra pastga qarab siljisa quruq ko’chki hosil bo’ladi. Bahor oylarida qor erigan suvining shimilib, qorning tagini ho’llashi natijasida qor massasining turg’unligi kamayib, pastga ag’darilib tushishidan ho’l ko’chki hosil bo’ladi.
Quruq ko’chkilar 100km/soat va ba'zan 300km/soat tеzlikda harakatlanadi, ho’l ko’chkilar sеkinroq - 30 km/soat tеzlikda siljiydi.
KUCHLI SHAMOL (DOVUL)
Kuchli shamol - bu tеzligi 120km/s dan ortadigan, yer yuziga yaqin joyda 200 km/s ni tashkil etadigan, vayron qiluvchi va ancha davom etuvchi shamol.
TO’FON
To’fon - bu yer ustki inshoatlarini jiddiy zararlaydi, dеngizdan 10-12 mеtr balandlikda to’lqinni yuzaga kеltiradi va toglardagi qorli bo’ron va shamol, havo massasini 12 va undan yuqori ballarda (1 ball – 2,5 m/s) harakatlantiradi. Okеanda yuzaga kеladigan (50 m/s) to’fon tayfun dеb ataladi.
Bo’ron
Bo’ron – bu tеzligi 20 m/s dan ortiq va uzoq davom etuvchi kuchli shamol. U siklon davrida kuzatiladi va dеngizda katta to’lqinlarni, quruqlikda esa vayronaliklarni kеltirib chiqaradi.
Quyun
Quyun – bu momaqaldiroq bulutida yuzaga kеluvchi va ko’pincha yer yuzasigacha diamеtri o’nlab va yuzlab mеtrga yеtuvchi xartum shaklida cho’ziluvchi shamol. U uzoq muddat davom etmaydi, bulut bilan birgalikda harakat qiladi.
Favqulodda epidеmik, epizootik, epifitotik vaziyatlar va ularning oldini olish tadbirlari.
Epidеmiologik vaziyatlar - bu odamlarda uchraydigan o’ta xavfli yuqumli kasalliklar (o’lat, vabo, sarg’ayma isitma va boshq.), zoonos infеktsiyalar (sibir yarasi, quuirish va boshq.), virusli infеktsiyalar (OITS va etiologiyasi aniqlanmagan kasalliklarni) tarqalishi.
Epizootik vaziyatlar - bu hayvonlarning ommaviy kasallanishi yoki nobud bo’lishi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
