1-mavzu: “Ilmiy tadqiqot metodologiyasi fanining maqsadi va vazifalari ilmiy blimlarning metodologik asoslari Reja


Birinchi noyob ixtiro olov. Insoniyat tarixida birinchi noyob ixtiro sifatida


Download 1.68 Mb.
Pdf ko'rish
bet105/122
Sana14.10.2023
Hajmi1.68 Mb.
#1702730
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   122
Bog'liq
ИЛМИЙ ТАҚИҚОТ МЕТОДОЛОГИЯСИ маъруза матни (2)

Birinchi noyob ixtiro olov. Insoniyat tarixida birinchi noyob ixtiro sifatida 
o ’zining isitish, yoritish, pishirish bilan bog‘liq xossalarga ega bo ’Iganligi uchun 
«olov» tan olingan. Odamlar olovning isitish, yoritish, o‘simlik va hayvonlardan 
tayyorlangan ovqatga o‘zgacha ta’m beJ"ishini nihoyatda erta aniqlaganlar. 
O‘rmon yong‘inlari yoki vulqon to‘ lqinlari natijasida paydo bo‘lib, odamzodni 
dahshatga solgan yo*vvoyi olovni inson g‘orga olib kirgan va uni o‘ziga xizmat 
qildirgan. Shi darvdan boshlab olov insonning doimiy hamrohiga aylangan. Uzoq 
yillar davomida inson tabiiy olovdan uy xo‘jaligida foydalangan keyinchalik inson 
90
Qarang: Bamett H.G. Innovation: The Basis of culture change. - N.Y., 1953 
91
Пригожин А. И. Современная социология организаций - М., 1995 - С. 185.. 
92
Freeman С. Preface to Part If// Dosi et al. ( 1988b; 10). 


daraxt o‘ymakorligi bilan shug‘ullanish jarayonida tasodifan ikkita shoxchaning 
uchini bir biri bilan ishqalantirishi natijasida olovni yaratgan. 
Gʻildirak va arava. Insoniyat dastlab u yoki bu og‘ir jismni joyian joyga 
ko‘chirishda ulaming tagiga daraxt shoxini qo‘ygan (balki 0’sfiandayoq aylanuvchi 
jism xossalari ixtiro qilingandir). Darhaqiqat, daraxt shoxi u yoki bu sababga ko‘ra 
markazda ingichkaroq boiadi, u 
0
g‘ir yuk tagida tekis harakatlangan. Buni sezgan 
inson keyinchalik daraxt shoxi markazini maxsus ingichkalashtirgan. Qadimgi 
odamning bu ixtirosi yangi avlod ustalari tomonidan takomillashtirilgan va g‘ildirak 
ixtiro qilingan. Gʻildirak dastlab yog‘ochdan yasalgan, temlrning ixtiro qilinishi 
g‘ildirak va aravadan foydalanishdagi noqulayliklarga yakun yasagan. Bu texnika 
taraqqiyotidagi muhim dalil qad&m bo‘lgan. 
Yozuv- insoniyat tarixini o‘rganish, saqlash va qayta ishlashda muhim 

Download 1.68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling