1-mavzu: kirish. Fanning mohiyati va uni ishlab chiqarishdagi o‘rni

Tanqid qilma-hamma aytilgan g`oyalar qimmatli teng kuchlidir.
O`rtaga chiquvchini bo`lma!
Turtki berishdan o`zingni ushla!
Maqsad miqdor hisoblanadi!
Qancha ko`p g`oyalar aytilsa, undan ham yaxshi: yangi va qimmatli g`oyalarni paydo bo`lishi uchun ko`p imkoniyatdir.





7- MAVZU: ISHLARNI OG’IRLIK VA XAVFLILIK- ZARARLILIK DARAJASI BO’YICHA TASNIFLANISHI.
5-ilova
6-ilova

Reja:

1. 
   Ishlarni og‘irlik va xavflilik-zararlilik darajasi
   
2. 
   Jarohatlanish ko‘rsatkichlari va sabablarini o‘rganish uslublari
   

7- MAVZU: ISHLARNI OG’IRLIK VA XAVFLILIK- ZARARLILIK DARAJASI BO’YICHA TASNIFLANISHI.

Reja:

1. 
   Ishlarni og‘irlik va xavflilik-zararlilik darajasi
   
2. 
   Jarohatlanish ko‘rsatkichlari va sabablarini o‘rganish uslublari
   

Tayanch iboralar: jismoniy ishlar, yengil ishlar, «Kriteriya»

Yuqorida tа’kidlangan zararli va xavfli faktorlarning ta’siri ishning turiga, xususiyatiga va og‘irlik darajasiga bog‘liqdir. Shunga mos holda, barcha jismoniy ishlar 3 sinfga ajratiladi: yengil ishlar (1), o‘rtachа og‘irlikdagi ishlar (lla, llb) va og‘ir ishlar (III).

Yengil ishlarni bajarishga – 172 j/s, o‘rtacha og‘irlikdagi ishlarni bajarishga – 172...293 j/s, og‘ir ishlarni bajarishga 293 j/s.dan ortiq energiya sarf1anadi. Lekin ishlarni og‘irlik darajasini aniqlashda, faqatgina ularni bajarishga sarflanadigan energiya miqdoriga asoslanish to‘g‘ri bo‘lmaydi. Shu sababli, mehnat sharoitini, ishlab chiqarish muhitini, ularni insonning (ishchining) asab torlariga ta’sirini ham hisobga olish zarurdir. Umuman, ishlarni og‘irlik darajasi bo‘yicha guruhlashda 50 ga yaqin mezon («Kriteriya») hisobga olinishi mumkin.
Ishlar xavflilik va zararlilik darajasiga qarab esa zararli, хаvfli va o‘ta xavfli turlarga ajratiladi.
Xavfli ishlarga, o‘t yoquvchilar, elektriklar va shu kabi boshqa ishlarni misol qilish mumkin.
O‘ta xavfli ishlarga esa, yong‘inni o‘chirish va uning oqibatlarini tugatish, tabiiy ofatlar davrida avariya-tiklash ishlarini olib borish kabilarni kiritish mumkin.