1-мавзу: Кириш. Тупроқ экологиясининг асосий тушунчалари. Тупроқ экологияси, асосий деградация муаммолари ва уларнинг ечимлари тўғрисида умумий тушунчалар

SUG`ORILADIGAN YERLARNING SHO'RLANISH DARAJASI,
maydoni foiz hisobida
Qiyin melioratsiyalanuvchi yerlar - shohli, arziqli, gipsli qatlamlari yer yuzasiga yaqin joylashgan, gumus va oziqa elementlari juda kam, ekinlar hosildorligi hamda tuproqlar unumdorligi va mahsuldorligi past, ko'p mehnat va mablag` talab etuvchi tuproqlar maydoni sug`oriladigan va lalmi yer maydonlarida ham kuzatiladi. Haydalma lalmi tuproqlarning 5,18 foizi u yoki bu darajada gipslashgan bo'lib, shundan o'rtacha gipslashgan lalmi tuproqlar -3,28 %, kuchsiz gipslashgan -0,93 %, kuchli gipslashgan -0,97 % ni tashkil etadi va asosan tog` osti yassi tekisliklarini egallagan och tusli bo'z tuproqlar hududlarida uchraydi. Turli darajali gipslashgan tuproqlar maydoni Sirdaryo, Jizzah, Navoiy, Buhoro viloyatlarida, shuningdek, Qoraqalpog`iston Respublikasining ayrim tumanlarida kuzatiladi.
So'ngi yillarda Namangan, Farg`ona, Navoiy va bir qator boshqa viloyatlarda toshloq adir yerlar o'zlashtirilgan, bu esa mazkur toifadagi sug`oriladigan yerlar maydonining ko'payishiga olib keldi. Respublika sug`oriladigan qishloq ho'jalik yerlarining 8,85 foizi turli darajada toshloqli bo'lib, shundan kam tosh aralashgan yerlar 49,0 foizni, o'rtacha tosh aralashgan yerlar 38,0 foizni va kuchli tosh aralashgan yerlar 13,0 foizni tashkil etadi.
SUG`ORILADIGAN YERLARNING GUMUS BILAN TA’MINLANGANLIK DARAJASI, maydoni foiz hisobida
YAYLOVLARNI BALANDLIK MINTAQALARI BO'YICHA TAQSIMLANISHI,
% hisobida
Boltaboyeva Maysara
Ilmdan boshqa najot yo'q va bo'lmagay!
Imom Buxoriy
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!