1-mavzu. Korxonalarning tashkiliy-huquqiy shakllari (2 soat)

4.Инновацион лойиҳаларни баҳолаш
Смета молия ҳужжатларининг шаклланиши; ишлаб чиқариш харажатларини баҳолаш; капитал харажатларни ҳисоблаш; корхона фаолиятидан келадиган йиллик тушумни ҳисоблаш; оборот капиталига эҳтиёжни ҳисоблаш; лойиҳа ва тавсия этилган лойиҳадаги молия манбаларни ҳисоблаш; чет эл валютасига тахминий эҳтиёж; инвестиция шартлари, конкрет инвесторни танлаш ва келишувни расмийлаштириш;
- Лойиҳани амалга ошириш билан боғлиқ бўлган хавф-хатарни баҳолаш;
- Лойиҳани амалга оширишни режалаштириш;
- Лойиҳанинг (бюджет инвестициядан фойдаланган ҳолда) тижорат самарадорлигини баҳолаш;
-Лойиҳани реализация қилишни таъминлаш шартларини ишлаб чиқиш.
Инновацион лойиҳаларни таснифлаш инновацияларни таснифлашлар асосида амалга оширилади. Масалан, тасдиқлаш, молиялаштириш ва амалга ошириш даражаси бўйича инновацион лойиҳалар, давлатлараро, давлат, минтақавий, соҳавий, алоҳида корхонаникига бўлинишлари мумкин.

Дисконтлашган пул даромадлари

Инвестиция даромади, сум













Янгиликларни бозорга олиб чикиш боскичидаги инвесторлар






ИТИ инвестицияси



3-босқич





2-боскич




1-боскич







Вакт, t





Капитал маблағни жалб қилиш



Ишлаб чиқариш инвесторлари


12.2-чизма. Инновация лойиҳасида инвестиция
Такрорлаймизки, инновацион лойиҳани туркумлаштиришнинг чуқурлиги, лойиҳалаштиришда ҳисобга олинадиган илмий ёндашишлар ва тамойиллар, қўлланиладиган менежмент усуллари миқдори лойиҳанинг бош менежери (лойиҳа менежери) ва ИТК аъзолари томонидан муаммонинг мураккаблиги, лойиҳанинг қиймати ва инновацион ташкилот ташқи ва ички омиллари ҳолатига мувофиқ белгиланади.
Инновацион лойиҳани ишлаб чиқиш лойиҳа ҳужжатларини тайёрлаш билан якунланади. “Лойиҳа ҳужжатлари” нинг ягона таркиби ҳали белгиланмаган ва ҳар бир аниқ ҳолда унинг таркиби дастлабки (техник иқтисодий) вазифада белгиланади.
Ҳар қандай даражадаги инновацион лойиҳа қуйидаги бўлинмаларни ўз ичига олиши керак:

• 
  муаммо (ғоя)нинг мазмуни ва долзарблиги;
  
• 
  лойиҳа раҳбарининг резюмеси;
  
• 
  маркетинг тадқиқотлари ва муаммони туркумлаштириш асосида қурилган лойиҳа мақсадлари дарахти;
  
• 
  лойиҳа мақсадлари дарахтини амалга ошириш бўйича тадбирлар тизими;
  
• 
  лойиҳани мажмуавий асосланиши;
  
• 
  лойиҳани амалга оширилишини мажмуавий таъминланиши;
  
• 
  ИТК нинг таърифи;
  
• 
  лойиҳанинг эксперт хулосаси;
  
• 
  лойиҳани амалга ошириш механизми ва ундовчи сабаблар тизими.
  

Калитли сўзлар
Новация, инновация, инфратузилма, инвестиция, капитал инвестиция, соф рақобат бозори, инновация лаги, фундаментал, назарий, инновацион лойиҳа.