1-Мавзу. “Менежмент” фанининг предмети, мазмуни ва вазифалари

Режа:


1.Самарадорликка комплекс ёндашув.
2.Бизнес-режа ва самарадорлик.
3.Бошқарувни ташкил этиш ва самарадорлик.
4.Коммуникация, қарор қабул қилиш ва самарадорлик.


13.1. Самарадорликка комплекс ёндашув.
Унумдорлик кўрсаткичи бўйича бошқарув бу самарали бошқарув деганидир. Барқарор юқори унумдорликни таъминлаш барча бошқарув вазифалари ва бириқтирувчи жараён коммуникация, қарор қабул қилиш ва пешқадамликни таъминлашга тааллуклидир.
Корхонага ўзаро бир-бирига боғлиқ унсурлардан иборат тизим нуқтаи назаридан караш зарур ташкилот унсурлари хамда ташкилотнинг ташқи мухит билан бир-бирига жуда боғлиқлиги туфайли муаммолар оон ва тез хал этилади. Бошқа ташкилий муаммолар каби келажакда унумдорликни ошириш муаммоси хам комплекс ёндашувни талаб килади. унумдорликка хам ташқи мухитнинг, хам тизим ўзгариш жараёнининг турли омиллари таъсир этади. Бу омиллар бир-бирига таъсир этиши сабабли, унумдорликни оширишнинг ўзгармас (ягона) йўли мавжуд булмайди. Унумдорликни оширишга қаратилган кўплаб ўринишлар кохоналар рахбарлари ўз харакатлари натижасини кура билмаганликлари сабабли муваффакиятсизликка учрайди. Ўз корхонаси унумдорлигига бахо беришда энг кўп йўл қўйиладиган хато сифатга эътибор бермай факат ишлаб чиқариш хажми кўрсатмаларини хисобга олишдир.
Сунгги йилларда муваффақиятли фаолият юритаётган корхоналар тажрибаси сифат харажатлар мажмуининг мухим унсури эканлигини намоён қилмоқда. Юқори сифат сотиш мумкин бўлган махсулот хажмини ортиши, харидорлар томонидан қайтариладиган махсулот миқдори ва кафолатли таъмирлаш хажмининг кискариши хисобига харажатлар камайишига олиб келади. Натижада компания ўз ракобатбардошлигини ошириш имкониятини кенгайтиришга сарфлаш учун қўшимча маблагга эга бўлади. Юқори сифат сотув хажмини оширади, ишлаб чиқариш куламини кенгайтиришга, фойдани кўпайтиришга имкон яратади. Бутловчи қисмларнинг сифатли булмаслиги бутун махсулот сифатига таъсир кўрсатади. Корхоналар ўзаро боғлиқ бўлгани сабабли бирор бир асосий махсулотнинг сифатсиз бўлиши кўпчилик тармоқларда унумдорлик пасайишига олиб келади. Давлат аппаратидаги паст унумдорлик соликларнинг катта бўлишига, натижада иқтсодиёт самарадорлигини оширишга сарф қилиниши мумкин бўлган маблаглар кискаришига олиб келади.
Атроф мухит ифлосланиши даражасини камайтириш, иш жойи санитария холатини яхшилаш ва корхона ишчилари соглигини химоя қилиш учун корхоналар қиммат ускуналар (масалан, тутун тутгичлар) сотиб олишлари керак, бу эса харажатлар кўпайишига олиб келади. Истикболда атроф мухитни яхшилаш ва мехнатни мухофоза қилиш иш вқти таксимлашига ва натижада мехнат унумдорлиги ортишига олиб келади.
Мехнат унумдорлигига таъсир этувчи мухим омил - корхонани бошқариш илмига эга бўлишдир. Корхона унумли ишлаши учун бошқарув тизимини такомиллаштириқш зарур. Усиб бораётган ракобат шароитида рахбарят нега мақбул бўлган қарорлар бугунги кунга тўғри келмаслигини билиши лозим.