1-mavzu: Oddiy va murakkab moddalar. Kimyoning asosiy qonunlari va texnikada qo’llanilishi va ahamiyati. Molekula


Kimyoviy element bir xil xossalar bilan xarakterlanadigan atomlar turidir


Download 332.77 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/12
Sana05.01.2022
Hajmi332.77 Kb.
#223170
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
1-mavzu.-Amaliy-mashgulot

Kimyoviy element bir xil xossalar bilan xarakterlanadigan atomlar turidir. 

Dalton  ta’limotida  kamchiliklar  borligi  o’sha  vaqtdayoq  ma’lum  bo’ldi. 

Birinchidan,  oddiy  moddalarning  molekulalari  real  mavjud  bo’lishini  inkor  etdi. 

Ikkinchidan, murakkab moddalarning tuzilishini talqin qilishda bir elementning bir 

atomi ikkinchi elementning faqat bir atomi bilan birikadi, deb faraz qildi. U holda 

suv  NO,  ammiak  NH,  etilen  SN  kabi  formulalar  bilan  ifodalangan  bo’lar  edi. 

Shuning uchun ba’zi elementlarning atom massalari ikki xil qiymatli bo’lib chiqdi. 

Demak,  atom  bo’linishi  mumkin  deb  faraz  qilishga  to’g’ri  keladi,  bu  esa  atom 

bo’linmaydi degan fikrga ziddir. 

Ko’rinib  turibdiki,  atom-molekulyar  ta’limotning  mohiyati  chuqur  ilmiy 

asoslanganligi  sababli  atomistik  ta’limotda  yechilmagan  masalalarni  ham  yoritib 

berilganligini ko’rsatadi. 




Stexiometrik  qonunlar.Stexiometriya  kimyoning  reaksiyaga  kirishayotgan 

moddalar  orasidagi  massa  va  hajmiy  nisbatlar  ko’rib  chiqiladigan  bo’limidir. 

«Stexiometriya»  so’zi  grekchadan  tarjima  qilinganda  «tarkibiy  qism»  va 

«o’lchayman» degan ma’nolarni anglatadi. 

Stexiometriyaning  asosini  stexiometrik  qonunlar:  moddalar  massasining 

saqlanish  qonuni,  ekvivalentlar  qonuni,  karrali  nisbatlar  qonuni,  hajmiy  nisbatlar 

qonuni va Avagadro qonuni tashkil etadi. 


Download 332.77 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling