1-Mavzu: Paxtavato‘qimachiliksanoatidatexnosferikomillarfani, uningmohiyativavazifalari Reja

yokiantropogenmoddavaenergiyaalmashinuvirealvoqealikkaaylanibqoldi.
Ba’zihollardabujarayontabiiyjarayonlardanhamustunlikqilmoqda.Tabiatbilan
bo’ladiganmunosabatlardauningqonuniyatlarinipisandetmaslikyokiyetarlicha

e’tiborgaolmaslik,ilmiy-texnikataraqqiyotiimkoniyatlaridanko’pinchabir

tomonlamanotug’rifoydalanish,dastavvaltabiatdaso’ngraesajamiyatvainson
hayotidabirqatorkutilmagansalbiyoqibatlarniyuzagakeltiradi.
Tabiatdagivaubilanjamiyato’rtasidagimuvozanatbuziladi.Agarinson
tomonidantabiatgao’tkaziladigansalbiyta’sirlarkuchlivauzoqdavometsa,tabiat
bundayta’ziyqqabardoshberaolmaytezlikbilantanazzulgauchraydi,insonva
jamiyatningmoddiynegizibo’lgantabiatzaiflashibaslholatiniyo’qotadi.
Hozirgakelib,tabiatgainsonlarningta’sirikeskinortishioqibatida
tabiatimizdagibirqatorsalbiyo’zgarishlarkuchayibjamiyatimizningkelajagi
xavfostidaqolmoqda.
Buniqo’yidagilardako’rishmumkin:Sayyoramizbo’ylabatrof-muhitholati
kundan-kungasalbiytomongao’zgaribbormoqda,dunyoaholisiningyarmi
etarlichatuyibovqatyemaydi,uchdanbiritozaichimliksuvibilantaminlanmagan,
to’rtdanbirisavodsiz,ko’pmamlakatlardainsonlarsalomatligiyomonlashib,
bolalaro’limiyuqori,turlimintaqalardaharxilurushlarvanizolaravjiga
chiqmoqda,insonehtiyojiuchunzarurbo’lganko’plabmoddiyne’matlarkamayib
bormoqda.
Hozirgikundatabiatdanolinayotganturlixom-ashyolarningo’rtachahar100
birligidanfaqat3-4tasidanfoydalaniladixolos.Tabiatdannooqilonafoydalanish
tufaylikeyingi1,5mingyilichidayeryuzasidagio’rmonzorlar47%dan27%ga
tushibqoldi,quruqlikning30%icho’lvasahrolargaaylandi.Sahro-cho’llaryiliga
6mln.gektartezlikbilankengaymoqda.Yiligatabiatgachiqaribtashlanayotgan
turlichiqindilarmiqdori100mlrd.tonnadanko’pnitashkiletmoqda.So’nggi100
yilichida2mlrd.gektarekinmayonlarieroziyagauchrabishdanchiqdi.
Sanoatningbugungikundagigurkiraganrivoji,o’zortidanbirqatorofatlarni
keltiribchiqarmoqda.Engavvaloolayotganhavomizo’zmusaffoliginiyo’qotib
ulgurgan.Ichayotgansuvlarimizniavvalgidek,zilol,tozadebbo’lmaydi.Iste’mol
qilayotgannoz-ne’matlarningtarkibihamsog’lig’imizuchunzararlibo’lgan
moddalargato’libtoshmoqda.Chunki,sanoato’zidanchiqarayotganzaharligazlar,
tiriklikuchunxavflibo’lgansuyuqlikvaqattiqlikshakllarigaegaturlichiqindilar
hechqaergayo’qbo’libketmayapti.Ularnafasolayotganhavomizningbirqismiga
aylanmoqda,bulutbo’lib,yomg’irvaqorko’rinishlaridaustimizgayog’moqda.
Chiqindilartuproqqaaralashib,ichayotgansuvimiztarkibigasingibketmoqda.
Tabiatdagisalbiyo’zgarishlaroqibatidainsonningyashashmuhitini
yomonlashuvibilanxarakterlanadiganumumsayyoraviy,mintaqaviyvamahalliy