1-Mavzu: Paxtavato‘qimachiliksanoatidatexnosferikomillarfani, uningmohiyativavazifalari Reja

To‘xtatishvositalari.Aylanuvchiqismlargaegabo’lgandastgohlarni
ishlatishdaularningxavfsizliginita’minlovchivositasifatidato’xtatishvositalari
muhimo’rintutadi.Dastgohshpindelio’zvaqtidato’xtatibqolingandaxavfsizlik
ta’minlanadi,biroq,uningto’xtashinikutishtufayliqimmatlivaqtyo’qotiladi.
Bajaradigan
vazifasiga
ko’ra,to’xtatishvositalari:to’xtatuvchi,
sekinlashtiruvchivatezliknimuvofiqlashtiruvchiturlargabo’linadi.Tuzilishi
jihatidanesalentali,kolodkali,diskalivamarkazdanqochmakuchgaasoslangan
bo’ladi.
Ularbajaradiganvazifalarivatuzilishijihatidanyukko’tarishkranlarida,
dastgohlarningharakatlanishzonalarinichegaralashda,ba’zibirko’tarilgan
yuklarni
ma’lum
balandlikda
ushlab
turishda,
shuningdek
ba’zibirtushibketishiodamhayotiuchunxavftug’dirishimumkinbo’lganlift
kabinalarinitushiribyubormasdanushlabqolishdafoydalaniladi.
Bundantashqari,to’xtatishvositalaridanyuqorigako’tarilganyuklarni
barabanlarningteskariaylanibketishinatijasidatushiribyubormaslikni
ta’minlaydigantirgakvositalarisifatidahamkengqo’llaniladi.
Dastgohlargaba’zibirxavflivaziyatlardayetkaziladiganzararnikamaytirish
uchunsaqlovchiqurilmasifatidaulargakuchsizlantirilganqismlaro’rnatiladi.

Bundaykuchsizlantirilganqismlardastgohdaro’yberishimumkinbo’lganxavfli

vaziyatlarningoldiniolishdaishlatiladi.
Masalan,dastgohgaberilayotgankuchoshibketib,dastgohdayuzberishi
mumkinbo’lgansinibketishyokibutunlaybuzilibqolishhollarivujudgakelsa,
undabukuchsizlantirilganqismuzilibketadivadastgohgaberilayotgankuchlanish
to’xtatiladi.Bundaykuchsizlantirilganqismlargakesilibketishgamo’ljallangan
shtiftvashponkalar,qo’shishmuftalari,ishqalanishgaasoslangansirg’anuvchi
muftalar,elektrqurilmalaridaeribketuvchisaqlovchiqurilmalar,kattabosim
ostidaishlaydiganidishlardasitilibketuvchimembranalarvaboshqalarkiradi.
Kuchsizlantirilganqismlarasosanikkiturgabo’linadi:birinchisi
uzatilayotgankuchmuvofiqlashgandankeyinavtomatikravishda(inson
ishtirokisiz)ishbajarishnidavomettiradiganqurilmalar(masalansirg’anuvchi
muftalar)vaikkinchisiishdanchiqqankuchsizlantirilganqismnialmashtirishyuli
bilanishlatiladiganturlari(masalan,sitilibketuvchimembrana,eribketadigan
saqlovchiqurilmavaboshq.)mavjud.