1-mavzu. Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlari. Reja

---

1-mavzu. Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlari.
 
Reja: 
1. Ta’lim sohasida davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlari, tamoyillari. 
2. O‘quv-tarbiya jarayonida milliy g‘oya, asosiy pedagogik qonuniyatlar va 
tamoyillarga tayanish.
3. Ta’lim sohasidagi islohotlar, modernizatsiyalash va integratsiyalash 
jarayonlari. 
Tayanch so‘zlar: davlat siyosati, ta’lim tizimi, ta’lim islohotlari, milliy 
g‘oya, pedagogik qonuniyatlar, modernizatsiyalash, integratsiyalash, o‘qituvchi, 
o‘quvchi. 
1. Ta’lim sohasida davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlari, tamoyillari. 
Ta'lim sohasida Davlat siyosati tushunchasi. Mustaqil, demokratik 
O'zbekiston Respublikasida jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy, ma'naviy va madaniy 
rivojlanishida ustuvor soha deb e'lon qilingan ta'limning takomillashtirilishi, eng 
avvalo, uning sifat jihatdan yangi holatiga erishishga yo'naltirilgan. Bu ko'plab 
yo'nalishlar bo'yicha hal etilayotgan favqulodda murakkab, majmuaviy 
muammodir. Ulardan biri ijtimoiy hayotni boshqarishning o'ziga xos shakli bo'lgan 
ta'lim tizimini boshqarish mexanizmini takomillashtirish va qayta qurishni o'z 
ichiga oladi. Bu yo'nalishning dolzarbligi, eng avvalo, ijtimoiy amaliyot 
ehtiyojlaridan kelib chiqadi, chunki, ta'limni boshqarishning ilmiy-nazariy va 
tajriba-amaliy jihatlari uning amal qilishining eng ilg'or an'analarini aniqlash va 
butun choralar bilan rag'batlantirishni hamda jamiyat hayot faoliyatining yangi 
ijtimoiy-siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va milliy-madaniy voqeligi sharoitida yanada 
rivojlantirishni taqozo etadi. 
Shu munosabat bilan davlat qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi organlarining 
sa'y-harakati o'sib kelayotgan avlodlarni davlat-jamoat ta'lim tizimida o'qitish, 
tarbiyalash va rivojlantirish jarayonining o'z ta'lim-tarbiya faoliyatida ta'lim 
jarayonining uzluksizligi va uzviyligi tamoyiliga qat'iy rioya qilishga da'vat etilgan 
ta'lim muassasasining (TM) barcha turlarida uning demokratik, gumanistik 
yo'naltirilganligi, ta'lim makonining birligi, ta'lim mazmunining maqbul darajasi, 
ushbu mazmun taqdimoti pedagogik texnologiyalarning oqilona to'plami 
ta'minlanadigan ob'ektiv huquqiy sharoit va ijtimoiy-iqtisodiy poydevor yaratishga 
yo'naltirilgan. 
Ta'lim amal qilishining zarur huquqiy shartlarini ta'minlovchi ob'ektiv 
huquqiy omil sifatida: O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasidagi shaxsning 
asosiy huquqlaridan biri bo'lgan bilim olish huquqi to'g'risidagi moddasi; «Ta'lim 
to'g'risida» qonuni, mazkur qonun asosida chiqariladigan asosiy qonunchilik va 
huquqiy hujjatlari qoidalari, shuningdek, o'sib kelayotgan avlod shaxsining 

---

to'laqonli rivojlanishini ta'minlashni ko'zda tutadigan umuminsoniy, gumanistik, 
demokratik ideallar hamda ahloqme'yorlari namoyon bo'ladi. Bunda ta'lim va 
tarbiya jarayonida bu kabi rivojlantirishning asosiy yo'nalishi serunum ijodiy o'quv 
faoliyatini va ahloqiy xatti-harakatni, shuningdek, o'quvchilarni jismoniy kamolga 
yetkazishni o'z ichiga oladi. 
Ta'lim tizimi amal qilishining huquqiy shartlarini bajarishga ko'maklashuvchi 
ijtimoiy-iqtisodiy zamin: 
• shaxsning har bir individning ta'lim sohasida o'zini-o'zi ro'yobgachiqarishi 
uchun ob'ektiv jihatdan zaruriy va yetarli bo'lgan ehtiyojiy intilishi; 
• davlat o'quv yurtlarida ham, xususiy o'quv yurtlarida ham davlatva xususiy, 
investitsiya bilan moliyalashtirish hisobiga o'quv-tarbiya jarayonining samarali 
olib borilishi uchun moddiy-texnikaviy ta'minotni vujudga keltirish; 
• bilimlarning samarali va mazmundor ta'lim-tarbiyaviy sohalaridan, oqilona, 
ilg'or tamoyillarga va qonuniyatlarga tayanadigan ilg'or psixologik-pedagogik 
nazariyalarni 
hisobga 
olgan 
holdaishlab 
chiqilgan 
mexanizmlar 
va 
texnologiyalardan foydalanish.