1-Mavzu: Texnologiya fani dasturi bilan tanishtirish. Mavzu rejasi: Texnologiya fani milliy dasturi haqida

Mehnat darslarining tiplari.
Har bir aniq dars oldiga qoyiladigan asosiy ta`limiy vazifaga qarab darsning tarkibi va ayrim bosqichlarining vazifasi o’zgarishi mumkin. Shu nuqtai nazardan ustaxonalardagi darslarni bir necha tipga bo’lish mumkin.
Mehnat darslari asosiy tiplarini qaraymiz.

1. 
   Tinglovchi yangi bilimlarni egallaydigan darslar.
   

Bu tipdagi darslarga kirish mashg’ulotlari, shuningdek, asosiy ta`limiy vazifasi tinglovchiga nazariy ma`lumotlar berish, ularda ba`zi tushunchalarni shakllantirishdan iborat boshqa o’quv temalariga doir (masalan, «Po’latning asosiy sortlari va markalari», «Detallar va mexanizmlar» temalari boyicha o’tiladigan) darslar kiradi.
Tinglovchining yangi bilimlarni egallaydigan darslarda yangi materialni bayon qilish asosiy o’rin oladi.
2. Ko’nikma va malakalarni shakllantirish darslari. Bunday darslar ustaxonalarda ko’proq o’tkaziladi. Ko’nikma va malakalarni shakllantirish darsining asosiy bosqichi tinglovchining mustaqil ishlaridan iborat bo’ladi. Buyumlarni tayyorlash va yig’ishda anna shunday darslarni tashkil qilish maqsadga muvofiqdir.
Dastlabki ko’nikma va malakalarni shakllantirishga bag’ishlangan darslar bilan ularni mustahkamlashga bag’ishlangan , ya`ni takrorlash mashqlariga bag’ishlangan darslarning farqini bilish kerak. Har qanday texnologik operatsiyani amalda o’rganish tinglovchini mehnat usullarini bajarish qoidalari bilan tanishtirishdan boshlanadi. Bu usullar avval tinglovchi tomonidan o’quv mashqlari sifatida, keyin esa ma`lum detallarni tayyorlash protsessida bajariladi.
3. Bilimlarni amalda qo’llash darslari. Har qanday amaliy ishni ham tegishli bilimlarni qo’llamay bajarib bo’lmaydi. Ammo shunday hollar g’am bo’ladiki, unda bilimlarni qo’llash o’qituvchining e`tibori qaratilgan asosiy ta`limiy vazifa bo’lib qoladi.
4.Takrorlash darsi. Tinglovchining yangi materialni o’zlashtirish va mustahkamlashga tayyorligini tekshirishga qaratilgan takrorlash gramma tipdagi darslarda qo’llanadi. Takrorlash o’qituvchiga darsning asosiy ta`limiy vazifasini bajarishda yordam beradigan muhim vosita bo’lib xizmat qiladi. Ammo ba`zan takrorlashning o’zi darsning markazida turadi. Bunday dars yakunlovchi mashg’ulot bo’ladi.
5. Bilim, ko’nikma va malakalarni tekshirish darsi.
Ustaxonadagi har bir mashg’ulotda tinglovchining bilim, ko’nikma va malakalarini tekshirishga e`tibor beriladi.Shu bilan birga ularni kompleks tekshirish maqsadida nazorat ishlar o’tkaziladi, bu kontrol ishlar maxsus darslarda amalga oshiriladi. Bu darslarda tinglovchi mustaqil ishlayilar. Shunga ko’ra ish ob`ektlari alohida sinchiklab tanlanishi ularni tayyorlash protsessida tinglovchi bilmaydigan ma`lumot va mehnat usullari bo’lmasligi kerak.
Ko’rib chiqilgan dars xillari bilan bir qatorda mehnat ta`limi amaliyotda ko’pincha kombinatsiyalashgan darsdan foydalaniladi, bu darsning tavsifli jihati shuki, unda bir vaqtning o’zida ahamiyatga ega har xil ta`limiy vazifalar bajariladi (masalan, yangi bilimlar berish va malakalarni shakllantirish).

Metod tushunchasi (maqsadga eltuvchi yo’l ma`nosida) maqsadga erishish usulini, muayyan tartibda tashkil etilgan faoliyatni anglatadi.

Ta`lim metodi deyilganda, ta`lim oluvchilar va o’qituvchining ta`lim, tarbiya va o’qitish jarayonida shaxsni rivojlantirish masalalarini hal qilishga qaratilgan faoliyati tushuniladi.
Ta`lim metodlari o’quv jarayonining muhim tarkibiy qismi sanaladi. Mos ravishda tanlab olinadigan metodlarsiz o’qitish jarayoni maqsad va vazifalarini hal etishga yoki tinglovchi tomonidan o’quv materialini o’zlashtirilishiga erishib bo’lmaydi.