1-modul. Baslawısh tálimdi modernizaciyalaw tiykarları (Mektepti modernizaciyalaw) pániniń predmeti

Zamanagóy sharayatta tálim sistemasın modernizaciyalawdıń ústin turatuǵın baǵdarları tómendegiler esaplanadi:
- elektron informacion-tálim resurslarini jaratıw;
- oqıtıwdıń ámeldegi hám jańa texnologiyalıq formaların óz-ara muwapıqlastırıw;
- oqıw hám de qánigelik pánleri tiykarlarınıń studentler tárepinen ǵárezsizlik ózlestiriliwi ushın qolay pedagogikalıq hám texnologiyalıq shárt
- sharayatlardı payda etiw.
Dunyada birinshi bolıp bir putin mamleketli imtihan 20-ásrdin basinda AQSH da payda bola baslag’an. Garvard universiteti prezidenti Jeymn Braynd SAT(Scholastic Aptitude Test) testin o’tkerdi. Bul testtıń maqseti Garvard universetiti ushin eń talantlı abuturentlerdi tańlap alıw boldı. Test avtori Genriy Chonsiy sonday tańlap alıw sistemasin du’zdi ol tek oqiwshiniń bilimi gána emes oqiwg’a bolg’an qizig’iwshıligın hám ashilmag’an uqiplilig’in aniqlap berdi. Bunnan keyin bul test du’nya ju’zi boylap tarqaldı. Rassiyada eń birinshi 1997-jili bir qansha mekteplerde taj’ribede sinap ko’rildi. Bul waqtta tálim ministri Vlademir Felipov joqari tálimdi bakalavr hám magistratura bolimlerine boliw boyınsha processlerdi baslag’an edi. 2001-jili Bir pu’tin mámleketlik imtixan (ETE) imtihan 8 pán boyinsha 30mın oqiwshida sinap ko’rildi. Imtixan test formatinda boldı hám bir qansha o’zgerisler kiritildi. Reformalar yag’niy ozgerisler bir pu’tin mámleketlik imtixan (ETE) eń optimal ko’riniske kelemen degenshe yag’niy 2009-jilg’a shekem alip barildi. Dunyaniń ko’plegen mámleketlerinde pitkeriwshiler bir marte imtixan tapsiradi bul test nátiyjelerin hám mektepte hám joqari oqiw orinlarinda paydalansa boladi. Bir qansha mámleketlerde imtixan tapsiriw protsedurasi tolig’ı menen oraylasti. Maselen Italiyada pitkeriwshiler tálim ministrligi tárepinen tastiyiqlang’an 2 jazba hám 1 imtixan alip bariladi. Jazba imtixanlar predmetleri ministrlik tárepinen belgilep beriledi, awizeki bolsa 2 mektep sabaqlig’inan du’ziledi. Bul imtixang’a tek g’ana jaqsi bahag’a iye pitkeriwshiler kiritiledi. imtixan nátiyjeleri boyinsha joqari oqiwg’a kiriwge imkan jaratatug’in diplom beriledi.
Germaniyada bul tu’rdegi testtiń abitur attestati degen turi bar. Bunda pitkeriwshiler 4 jazba yáki awizeki imtixan tapsiriw kerek. Bul imtixang’a kiriw imkaniyati barliq 28 predmetti o’zlestirgenge g’ana beriledi. Imtixan nátiyjeleri mámlekettin qálegen joqari oqiw ornina kiriwge jaramli. Mektep pitkeriwshilerin kolledj hám universitetlerge tańlap aliw boyinsha en ‘qiyin sistema Amerika esaplanadi. Amerikada milliy imtixan hám bir putin oqiw dasturi joq. Orta mektep pitkeriwshileriniń tálim mazmuniniń birden bir o’lshemi universitetge bag’darlang’an kurslar sanı.