1 O`zbekiston Respublikasi,Belgiya, Bosniya va Burkina-faso mamlakatlarining makroiqtisodiy ko`rsatkichlarining qiyosiy tahlili Reja: Kirish
Download 176.13 Kb.
|
Laziz ochilov 4 mamalakat
- Bu sahifa navigatsiya:
- 30-jadval 2011-2020 yillarda ba`zi mamlakatlardagi oltin valyuta zahiralari miqdori (mln $da)
- Yillar O`zbekiston Fransiya
- 31-jadval Mamlakatlardagi oltin valyuta zahirasinig qancha vaqta yetishi ( oyda )
- Umumiy xulosa
- Foydalanilgan adabiyotlar ro`yhati
|
Oltin valyuta zahirasi - mamlakatlarning favqulotda holatlar va boshqa tezkor choralar-tadbirlar uchun davlat tomonidan chet el valyutasini (АQSh $, Yevro, funt-sterling va boshqalar) jamgʼarilib borishi tushuniladi. Oltin valyuta zahirasito`laqonli ravishda mamlakatning Markaziy Banki nazorati ostida boʼladi. Bu koʼrsatkich ham asosiy makroiqtisodiy koʼrsatkich hisoblanib, mamlakatlar misolida rasmiy statistik maʼlumotlar yordamida tuzilgan grafik va jadvallar asosida ko`rib chiqamiz.
30-jadval 2011-2020 yillarda ba`zi mamlakatlardagi oltin valyuta zahiralari miqdori (mln $da)
Manba: Knoema.com sayti ma`lumotlariga asosan Ko`rib turibmizki, oltin valyuta zahiralarining miqdori mamlakatlarning iqtisodiy salohiyatiga bo`gliq ravishda o`zgarib boradi. 31-jadval Mamlakatlardagi oltin valyuta zahirasinig qancha vaqta yetishi ( oyda )
Manba: Jahon Banki ning rasmiy sahifasi ma`lumotlariga asosan. 7-grafik Manba: Jahon Bankining rasmiy sahifasiga asosan Yuqoridagi grafikda keltirilgan ma`lumotlar mamlakatlardagi oltin valyuta zahiralarining qancha muddatga (oyga) yetishini o`zida tasvirlagan bo`lib, ularning muddatiga mamlakatdagi oltin konlari va ishlab chiqarilayotgan olti miqdori va eng asosiysi mamlakatning iqtisodiy salohiyati ta`sir ko`rsatadi. Masalan, O`zbekistondagi yirik oltin konlari va ishlab chiqarilayotgan oltin miqdori ko`pligi tufayli, ushbu mamlaktlar orasida eng ko`p vaqtga yetadigamn zahiraga egadir.20200-yil ma`lumotiga asosan 17 oyga yetishi aniqlangan. Lekin, Fransiyada oltin ishlab chiqarilishiga qaramasdan mamlakatning iqtisodiy salohiyati va xarajatlari tufayli uning zahirasi atiga 3 oyga yaqin muddatga yetish aniqlangan. Xorvatiyada esa 9 oydan ko`proq vaqtga yetishi mumkinligi aniqlangan. Umumiy xulosa Biz ushbu mustaqil ishi davomida 3 ta mamlakat va O`zbekistonning yirik makroiqtisodiy ko`rsatkichlarini qiyoslash orqali mamlakatimizning riojlanish tendensiyalarini aniqladik va dunyo hamjamiyatida tutgan o`rnini aniqlashga harakat qildik. Biz bunda rivojlangan davlat sifatida Belgiyani rivojlanayotgan sotsialistik mamlakatdan chiqqam Bosniyani va qoloq mamlaklar guruhiga kiruvchi Burkina-Faso mamlakatlarining makroiqtisodiy ko`rsatkichlarini xalqaro rasmiy saytlardan foydalanib topgan holda ularning bazisli va zanjirlri o`sish dinamiklari bir nechta statistik formulalarni qo`llab aniqlab chiqdik Umumiy xulosa o`rnida shuni aytishimiz mumkin bo`ladiki, mamlakatimiz mustaqillikka erishgandan keyin barcha sohalar boʼyicha erishilgan yutuqlarning zamirida bozor iqtisodiyotiga oʼtishdagi 5 bosqichdan iborat “Oʼzbek modeli” ning oʼrni beqiyosdir. Buning yaqqol isbotini jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida rivojlangan mamlakatlar tomonidan “Oʼzbek modeli” ning ijobiy baholanganligi hamda tijorat banklarini maʼlum yoʼnalishlari boʼyicha “Fitch”, “Moods”, “Standard & Poors”, kabi xalqaro reyting agentliklari tomonidan ijobiy tarzda baholanganligi, tijorat banklarini moliyaviy inqiroz sharoitida kapitallashuv darajasi xalqaro “Bazel” talablariga nisbatan 3 barobar koʼpligi mamlakatimiz qisqa muddat ichida erishgan yutuqlarini misol qilib isbotlab beroladi Shuningdek, yuqorida tahlil qilingan maʼlumotlarga asoslanib mamlakatimizda olib borilayotgan iqtisodiyotning barcha soha va tarmoqlaridagi islohotlarni izchillik bilan amalga oshirish natijasida mamlakatimiz qisqa vaqt mobaynida barqaror surʼatlar bilan rivojlanayotgan mamlakatlar qatoriga qoʼshildi. Bundan tashqari so`nggi yillikdagi rivojlanimizga yana bir omillardan biri bu 2016-yil oxirida qabul qilingan 2017-2021 yillarga mo`ljallangan “O`zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yon`lishlari bo`yicha harakatlar strageyasi”ning ham o`rni beqiyosdir. Undagi ustuvor yo`nalishlar Davlat va jamiyat qurilishi tizimini takomillashtirish Qonun ustuvorligini ta`minlash va sud-huquq tizmini yanada isloh qilish Iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirish Ijtimoiy sohani rivojlantirish Xavfsizlik, diniy bag`rikenglik, va millatlararo totuvlikni ta`minlash hamda chuqur o`ylangan, o`zaro manfaatli tashqi siyosatni yuritish lardan iborat bo`lgan Yana shuni alohida takidlash kerakki, mamlakatimiz ijtimoiy yoʼnaltirilgan bozor iqtisodiyotiga oʼtib borayotganlidan kelib chiqqan holda, mamlakatimiz davlat byudjetining 60 % ga yaqini ijtimoiy sohani rivojlantirishga ajratilayotgani, taʼlim va sogʼliqni saqlash tizimida erishilayotgan yutuqlarning asosiy omili boʼlib xizmat qilmoqda. Eng asosiysi ushbu ijtimoiy soha bo`yicha xalqaro reytingda ham mamlakatimizning eng yuqori o`rinlaridan birini egallashiga sabab bo`lgan Foydalanilgan adabiyotlar ro`yhati Oʼzbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti Islom Karimovning BMT sammiti “Ming yillik rivojlanish maqsadlari”ga bagʼishlangan yalpi majlisidagi nutqi. Xalq soʼzi gazetasi, 2010, 23 sentyabr Birinchi prezidentimiz Islom Karimovning 2010 yilda mamlakatimizni ijtimoiy – iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2011 yilga moʼljallangan eng muhim ustuvor yoʼnalishlarga bagʼishlangan Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining majlisidagi maʼruzasi. Xalq soʼzi gazetasi, 2011, 22 yanvar Sh.Sh.Shodmonov, U.V.Gʼofurov “Iqtisodiyot nazariyasi”. Darslik T.:2010 “International financial statisitcs” ma`lumotlari O`zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo`mitas rasmiy sayti stat.uz sayti Jahon Bankining rasmiy web sayti worldbank.com sayti Knoema.com sayti Wikepedia sayti Tradingeconomics.com sayti O`zbekiston Respublikasi Markaziy Banki rasmiy sayti Download 176.13 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|