1 O`zbekiston Respublikasi,Belgiya, Bosniya va Burkina-faso mamlakatlarining makroiqtisodiy ko`rsatkichlarining qiyosiy tahlili Reja: Kirish

25-jadval
Mamlakatlarning 2001-2009 yillar oraligʼida qayd etilgan isteʼmol
narxlari indeksi

Yillar	O`zbekiston	Fransiya	Xorvatiya	Mali
2011	21,6	2,11	2,27	12,18
2012	15,4	1,95	3,41	4,61
2013	12	0,86	2,22	0,65
2014	14	0,51	-0,22	1,27
2015	10,5	0,04	-0,46	2,88
2016	8,9	0,18	-1,13	1,35
2017	19,1	1,03	1,13	1,93
2018	27	1,85	1,5	1,46
2019	17,9	1,11	0,77	1,93
2020	11,6	0,48	0,15	0,53

Manba: International financial statistics
Аsosiy makroiqtisodiy koʼrsatkichlardan yana biri boʼlgan Isteʼmol narxlari indeksi (INI), boshqacha qilib aytganda inflyatsiya boʼlib, uning lugʼatiy maʼnosi – shishish, boʼrtish, koʼpirish maʼnolarini anglatadi. INI hisoblashda mamlakat isteʼmol savatchasiga kiritilgan tovar va xizmatlarning narxlarini oʼzgarishi asos qilib olinadi. Iqtisodiy nuqtai nazardan qaraganda inflyatsiya – bu tovar tati va xizmatlarning narxlarini oshishi, buning natijasida milliy valyutaning qadirsizlanishi tushuniladi.
Respublikamiz aholisi isteʼmol savatiga kiruvchi meva-sabzavotlar guruhidagi 16 turdagi mahsulotlarni xalqaro andozalarda belgilanganidek har oyda bir hil miqdorda emas, balki eng pishiqchilik fasllarida, masalan, kartoshka, piyoz, sabzi kabi mahsulotlarni qoplab, odatda oktyabr va noyabr oylarida eng arzon paytda koʼp miqdorda xarid qilib, qish oylarida, yaʼni narxi qimmat fasllarda kamroq xarid qilishini hisobga olib, metodologiyaga maʼlum oʼzgartirishlar kiritilgan. Unga koʼra yilning har bir oyida aholi 16 turdagi meva-sabzavotlarni qancha miqdorda xarid qilgan boʼlsa, isteʼmol savatida ushbu vazn qoʼllaniladi.
Shu kabi oʼzgarishlar natijasida inflyatsiya surʼati keskin tushib ketishiga erishildi. Oʼzbekistonda INI ni hisoblashda isteʼmol savatchasiga kiritilgan 305 ta tovar va xizmatlar narxlarining oʼzgarishi asos qilib olinadi. Baʼzi rivojlangan mamlakatlarda isteʼmol savatchasidagi ovar va xizmatlar soni 1000-1500 tagacha yetishi kuzatilgan, bunga sabab bir hil tovarni bir necha toifalarga boʼlib alohida Tovar sifatida kiritilganidadir. Quyidagi grafikda 4 ta mamlakatadgi so`nggi o`n yillikdagi qayd etilgan INI ini 2011-yil qayd edtilgan INI ga nibatan dinamikasi keltirlgan.
2-grafik

Manba: International financial statistics ma`lumotlariga asosan
Grafikni tahlil qiladigan bo`lsak, O`zbekistonda faqatgina 2018-yilda 2011-yildagidan ko`proq INI qayd etilgan. Qolgan yillarda undan kamroq bo`lgan. Xuddi shunday, Xorvatiyada ham faqatgina 2012-yilda 2011-yildagidan kop`rqoni tashkil qilgan. Qolgan mamlakatlar: Fransiya vaMali da esa keying 9 yil davomida 2011-yildagidan faqat kamroq istemol narxlar indeksi chiqqan.