1. Pedagogikaning metodlari quyidagicha: Ta’limni insonparvarlashtirish

1.Pedagogikaning metodlari quyidagicha:

2.Ta’limni insonparvarlashtirish Insonparvarlashtirish - bu yangi pedagogik tafakkurning asosiy elementi bo'lib, u ta'lim jarayonining ko'p sub'ektli mohiyatini tasdiqlaydi. Bunda ta'limning asosiy ma'nosi shaxsni rivojlantirishdir. Va bu o'qituvchi oldida turgan vazifalarning o'zgarishini anglatadi. Agar ilgari u o'quvchilarga bilimlarni uzatishi kerak bo'lsa, unda insonparvarlashtirish yana bir vazifani - bolani rivojlanishiga har tomonlama hissa qo'shishni taklif qiladi. Insonparvarlashtirish "o'qituvchi va talaba" tizimidagi munosabatlarni o'zgartirishni - hamkorlik aloqalarini o'rnatishni talab qiladi. Ushbu yo'nalishni o'zgartirish o'qituvchining uslublari va uslublarini o'zgartirishga olib keladi.
Ta'limni insonparvarlashtirish insonning umumiy madaniy, ijtimoiy, axloqiy va kasbiy rivojlanishining birligini nazarda tutadi. Ushbu ijtimoiy pedagogik tamoyil ta'lim maqsadlari, mazmuni va texnologiyasini qayta ko'rib chiqishni talab qiladi
3.Ta’limni tashkil etish Ta’limni tashkil etish shakli - bu o‘qituvchi va o‘quvchining belgilangan tartibda, muayyan maqsadga muvofiq ma’lum rejimda tashkil etiladigan o‘quv-bilish faoliyatining tashqi ifodasidir. Ayni vaqtda ta’limning quyidagi shakllari ajratib ko‘rsatiladi: in dividual, individual guruhli, sinf dars, leksiya seminar va sinfdan tashqari, auditoriyadan tashqari, maktabdan tashqari O‘quvchilarni qamrab olishi, o‘quvchilar faoliyatini tashkil etishi, jamoaviy va individual shakllarining nisbatlari, mustaqilligi darajasi va o‘qish jarayoniga rahbarlik qilish xususiyatlari kabi belgilariga ko‘ra quyidagi uch asosiy turga ajratiladi individual; sinf dars; ma’ruza seminar
4.Ta’limni tashkil etish shakllari tushunchasi va ta’lim turlari
Ta’limni tashkil etish shakllari: An’anaviy ta’lim shakli, noan’anaviy ta’lim shakli va yordamchi ta’lim shakli. Dars – (maktabdagi) o’quv ishining asosiy tashkiliy shakli bo’lib, unda o’qituvchi aniq belgilangan dars doirasida o’quvchilarning doimiy tarkibi bilan qat’iy jadval bo’yicha shug’ullanadi, jamoaviy bilish faoliyatiga rahbarlik qilib, o’quv dasturiga o’zi belgilaydigan didaktik va tarbiyaviy vazifalarga erishish uchun xilmaxil metodlardan foydalanadi
5. O’qituvchining darsga tayyorlanishi Har qanday faоliyat turi kabi o`qituvchi mеhnati ham unga оldindan tayyorlanish va rеjalashtirishni talab qiladi. Ushbu tayyorlanish bоsqichi o`qituvchining bеvоsita хizmat burchi bo`lib, o`qituvchi unga o`quv dasturlariga asоsan tayyorlanadi. O`quv dasturi faqatgina o`quvchilar egallashi zarur bilim va ko`nikmalar dоirasida chеgaralanib qоlmasdan, har bir mavzuni o`rganish uchun tavsiya qilinadigan o`quv sоatlarini miqdоrini ham bеlgilaydi. Mahalliy sharоitlar, o`quvchilarning tayyorgarlik darajasini hisоbga оlgan hоlda va o`zining pеdagоgik tajribasiga suyanib, o`qituvchi u yoki bu mavzuni o`rganishiga ajratilgan sоatlar miqdоrini birmuncha o`zgartirishi, shuningdеk o`quv matеrialini har bir sоatga mustaqil ravishda taqsimlab chiqishi mumkin. Bu ishlar o`quv yili оldidan, mashg`ulоtlar rеjasiga asоsan kalеndar-rеja tuziladigan davrda bajariladi. Har bir o`tiladigan darsga dars rеjasi tuzib chiqiladi.
6-69. Pedagogik muloqot. Muloqot - pedagogik faoliyatdagi eng muhim kasbiy quroldir.
Pedagogik muloqot – bu o’qituvchi professional aktivligining bir ko’rinishi bo’lib, bunda ta’lim va tarbiya vazifalarini o’qituvchi hamda o’quv – tarbiya jarayonining boshqa ishtirokchilari o’rtasidagi o’zaro ta’sir vositasi bilan hal qilinadi. Bir vaziyatda o’qituvchi baho beruvchi rolida chiqadi (o’qituvchi – direktor, o’qituvchi – ota - ona), ikkinchi holda uning o’zi baho oluvchi (o’qituvchi – direktor, o’qituvchi – metodist va inspektor va xokazo) hisoblanadi. Ravshanki, bunday hollarda pedagogik ta’sir ko’rsatish vazifalari va vositalari ham o’qituvchining pedagogik muloqoti har xil bo’ladi. Biz qo’yida faqat o’qituvchining o’quvchilar bilan muloqotini qarab chiqamiz.
Pedagogik muloqotning tarkibiy qismlari uning vazifalari, o’qituvchining o’quvchilar va kasbdoshlari bilan o’zaro aloqalari vositalari hamda usullari, muloqot xarakteriga baho berishdan iborat bo’ladi. Muloqot vazifalari o’z ichiga quyidagilarni qamrab oladi: o’quvchiga yangi ma’lumot berish yoki fikr almashish; o’qituvchi bilan o’quvchilarning bir – birlarini o’zaro bilishlari; bir – birlarining hulqlarini tuzatish va boshqarish; muloqot har bir ishtirokchisi shaxsining imkoniyatlarini ochish va undan foydalanish, ularning o’z oldilarida turgan muammolarini o’zlari mustaqil hal etishlari; o’qituvchi shaxsiy fikrining pedagogik jihatdan maqsadga muvofiqligi; muloqot ishtirokchilarining bir – birlaridan qanoat hosil qilganliklari va xakozo.