1. Qadimgi turkiy til morfologiyasi haqida ma’lumot. Qadimgi turkiy tilda ot so‘z turkumi

Savol va topshiriqlar
1.Ravishlarning morfologik xususiyatlari va ularning yuzaga kelish yo‘llarini ayting.
2.Ravishlarning ma’no turlari haqida ma’lumot bering.
3. Boshqa turkumdagi so‘zlarning ravishga ko‘chishini izohlang.
4.Ravishlarning yasalishini misollar asosida yoriting.
5. Yordamchi so‘zlarning grammatik vazifalarini tushuntiring.
6. Ko‘makchi, bog‘lovchi, yuklamalarning grammatik ma’nolarini izohlang.
Test sinovi
1.Qadimgi turkiy tildagi qantan soʻining ma’nosi…
A) qaydan S) xondan
B) qondan D) uydan
2. Payt ravishlarini toping?
A) küntüz, ašnu, küntämäk S)anča, üküš, telim
B) ičrä, birayä, yïraya D)aquru, tärk,yaqïn-timin
3. Holat ravishlarini toping?
A) küntüz, ašnu, küntämäk S)anča, üküš, telim
B) ičrä, birayä, yïraya D)aquru, tärk, yaqïn-timin
5.Qadimgi turkiy tildagi yïraya ravishining qaysi turiga kiradi?
A) payt ravishiga S) daraja-miqdor ravishiga
B) o‘rin ravishiga D) holat ravishiga
6.Qadimgi turkiy tildagi kisrä ravishining ma’nosi…
A) oldin S) soʻngra
B) quyi D) tepa
7.Ayïğ qïlïnč iyä barïp…gapidagi koʻmakchini toping?
A) ayïğ S) qïlïnč
B) iyä D) barïp
8. azu bog‘lovchining qaysi turiga kiradi?
A) ayiruv S) teng
B) biriktiruv D) ergashtiruv
ADABIYOTLAR:
1. Абдураҳмонов Ғ., Рустамов А. Қадимги туркий тил. –Т.: Ўқитувчи, 1982.
2. Abdurahmonov G‘., Shukurov Sh., Mahmudov Q. O‘zbek tilining tarixiy grammatikasi. – T.: O‘zbekiston faylasuflar milliy jamiyati, 2008.
3. Rahmonov N., Sodiqov Q. O‘zbek tili tarixi. - T.:O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati, 2009.
4. Sanaqulov U. Oʻzbek yozma adabiy tili fonetik, morfologik me’yorlarning ilk shakllanishi va taraqqiyoti bosqichlari. – T.: Navroʻz, 2015.
5. Содиқов Қ. Туркий ёзма ёдгорликлар тили: адабий тилнинг юзага келиши ва тикланиши. -Тошкент, 2006.
6. Фозилов Э. Ўзбек тилининг тарихий морфологияси. –Т.: ФАН, 1965.

1 Севортян Э.В. Из истории прилагательных в тюркских языках // Тюркологические исследования. –М.-Л.; 1963. –С. 58.

2 Фозилов Э. Ўзбек тилининг тарихий морфологияси. –Т.: ФАН, 1965. –Б. 68.

3 Abdurahmonov Gʻ., Shukurov Sh., Mahmudov Q. Oʻzbek tilining tarixiy grammatikasi. –T.: Oʻzbekiston faylasuflari milliy jamiyati, 2008. –B. 127.

4 Фозилов Э. Ўзбек тилининг тарихий морфологияси. –Т.: ФАН, 1965. –Б. 126.

5 Абдураҳмонов Ғ., Шукуров Ш. Ўзбек тилининг тарихий грамматикаси . – Т.: 1973. –Б. 215-216.

6 Абдурасулов Ё. Туркий тилларнинг қиёсий-тарихий грамматикаси.-Т.,2009.–Б. 87.