1. Sanoat pechlari haqida umumiy tushuncha

21. O‘txonaning barqaror ishlashiga nima kilish kerak
Qatlamlab yoqishda о‘txonada doimo yonayotgan yoqilg‘ining anchagina zahirasi bо‘ladi, bu esa о‘txonaning barqaror ishlashiga va qozonning yuklamasi о‘zgarganida о‘txonaning ishini dastlab faqat yoqilg‘i qatlamiga berilayotgan havoning miqdorini о‘zgartirish yо‘li bilan rostlashga yordam beradi. Qattiq yoqilg‘i chang holatiga keltirilishi lozim. Kukun zarralarining о‘lchami mikronlar bilan о‘lchanadi. Yoqilg‘ining bunday ishlanishi tufayli yoqilg‘ining havo kislorodiga tegish va reaksiyaga kirishish sirti kattalashadi. Kamerali о‘txonada harorat taqsimlanishi rasmda kо‘rsatilgan.

22. Yoqilg‘ini uyurmaviy yoqishda, o‘txonada nima bilan tavsiflanadi?.

Yoqilg‘ini uyurmaviy usulda yoqish, о‘txonada hosil qilingan gaz-havo
uyurmasi bо‘lishi bilan tavsiflanadi. Oqimlar yoqilg‘ining havo bilan yaxshi
aralashishiga imkon beradi, bu esa yoqilg‘ini yanada tо‘liq yonishini ta’minlaydi .
Uyurmaviy usulda qattiq yoqilg‘ini chang

a – gorizontal siklonli о‘txona; b – vertikal siklonli о‘txona; 1 – yonish kamerasi (siklon); 2 – shlak ushlab qoluvchi panjara; 3 – sovutish kamerasi; 4 – yondirgich; 5 – ikkilamchi havo soplosi; 6 – shlak chiqarish moslamasi; 7 – shlak vannasi.
Mash’ala qilib yoqish usulida yoqilg‘i va yonish uchun zaruriy havo о‘txonaga
maxsus moslamalar yordamida yuboriladi. Yoqishning mash’ala usuli yoqilg‘i
zarralarini havo oqimi va yonish mahsulotlari bilan birgalikda tо‘xtovsiz
harakatlanib turish

23. Siklonli o‘txonalarini chizmasini tushuntirib bering.

Yoqilg‘ining yonish jarayoni kechadigan qurilma o‘txona deyiladi. Yonish jarayonining borishini ta’minlaydigan va boshqaradigan uskunalar majmui o‘txona qurilmasi deyiladi. Har qanday o‘txonani yondirish qurilmasi bilan o‘txona bo‘shlig‘i (kamerasi) ning qo‘shilmasidan iborat deb qarash mumkin. Qattiq yoqilg‘ini yoqishda yoqilg‘i bo‘laklarini tutib turadigan panjarali cho‘g‘don yondirish qurilmasi bo‘lib xizmat qiladi. Suyuq va gaz holatidagi yoqilg‘ini yoqishda o‘txonaga to‘zitilgan yoqilg‘ini va yonish uchun zaruriy havoni purkab beradigan forsunka yoki gorelkalar yondirish qurilmasi bo‘ladi. O‘txona va uning yo‘llarida qozonni isish sirtlari joylashadi, ular o‘txonada yoqilg‘i yonganda hosil bo‘ladigan issiqlikni o‘ziga oladi. Hozirgi o‘txonalarda yoqilg‘i shunchalik yuqori temperaturada yonadiki, yoqilg‘ining yonishi natijasida hosil bo‘lgan kul suyuqlanib shlakka aylanadi. O‘txonaning yuqori temperaturasi va o‘txona devoriga o‘tirib qolgan suyuqlangan shlak ta’sirida o‘txonaning ichki qoplamasi tez yemirilishi mumkin. Bundan tashqari, tutun gazlar bilan birga chiqib ketayotgan kulning suyuq zarralari isitish sirtlariga o‘tirib, issiqlik uzatilishini yomonlashtiradi. Shu sababli o‘txona devorlari ekranlanadi, ya’ni ularning oldiga ichida suv aylanib yuradigan metall quvurlar o‘rnatiladi. Yoqilg‘ini yoqish usuliga qarab o‘txonalar qatlamli va kamerali o‘txonalarga bo‘linadi. Qatlamli o‘txonalarda qattiq yoqilg‘i qatlam usulida yoqiladi. Kamerali o‘txonalar changsimon holidagi qattiq yoqilg‘i, suyuq va gaz holidagi yoqilg‘ini yoqishga mo‘ljallangan. Kamerali o‘txonalar mash’alali va uyurmali o‘txonalarga bo‘linadi.